Yorug'likning elektromagnit tabiati

Yorug'likning elektromagnit tabiati Reja: 1. Yorug'lik dispersiyasi. Normal va anomal dispersiyalar. Dispersiyaning elektron nazariyasi. Yorug'likning yutilishi. Vavilov - Cherenkov nurlanishi. Doppler effekti. 2. Yorug'likning qutblanishi. Tabiiy va qutblangan yorug'lik. Yorug'likni ikki dielektrik chegerasidan qaytishda va sinishda qutblanishi. Bryuster qonuni. Nurning ikkilanib sinishi. Kristallning optik o'qi. Qutblovchi prizmalar. Malyus qonuni. Sun'iy optik anizotropiya. qublanish tekislgining burilishi. 3. Yorug'likning sochilishi. Chiziqlimas optika elementlari. Tayanch so'z va iboralar: yorug'lik dispersiyasi. Normal dispersiya, anomal dispersiya, dispersiyaning elektron nazariyasi, Buger qonuni, yutilish koeffitsienti, Vavilov-Cherenkov hodisasi, Doppler hodisasi, yorug'likning qutblanishi, tabiiy va qutblangan yorug'lik, qutblanish darajasi, Bryuster burchagi, ikkilanib sinish, izotrop va anizotrop muhit, oddiy va qayrioddiy nur, Malyus qonuni, qutblagichlar, sun'iy optik anizotropiya, qutblanish tekisligining burilishi, Faradey effekti, yorug'likning sochilishi, nochiziqli optika, o'z-o'zidan fokuslanish, optik garmonikalarni generatsiyalash. 1. YORUG'LIK DISPERSIYaSI. NORMAL VA ANOMAL DISPERSIYaLAR. Moddalar sindirish ko'rsatkichining yorug'lik to'lqin (chastotasiga) bog'liqligi dispersiya deb ataladi. Chastota ortishi bilan moddaning sindirish ko'rsatkichi ham ortsa, ya'ni , bu moddadagi yorug'likning dispersiyasi normal dispersiya deyiladi (2.1(a) - rasm). Agar chastota ortishi bilan moddaning sindirish ko'rsatkichi kamaysa (2.1(b) - rasm), u holda va bunday dispersiya anomal dispersiya deyiladi. Ba'zi moddalarda ham normal, ham anomal dispersiyalar kuzatiladi. DISPERSIYaNING ELEKTRON NAZARIYaSI Yorug'likni elektromagnit to'lqin, modda tuzilishini esa elektron nazariya asosida tasavvur qilish etarli. Elektron nazariyaga asosan jism elektronlar va ionlardan tashkil topgan. Ular yorug'lik ta'sirida tebranma harakatga keladi. Yorug'lik to'lqinlarning tebranishlari 1015 Gs chastotalarda sodir bo'ladi. Elektromagnit maydonning bunchalik tez o'zgarishini massalari yetarlicha kichik bo'lgan elektronlargina sezishga ulguradi. Shuning uchun yorug'lik to'lqinining jismga ta'sirini hisoblashda yorug'likning elektronga ta'sirini hisoblash bilan chegaralanilsa bo'ladi. Elektromagnit to'lqin jismdan o'tayotganda - e zaryadli har bir elektronga elektr kuch () va Lorens kuchi ( ta'sir qiladi: (2.1) cоst (2.2) E0 ning amplituda qiymati, - to'lqinning siklik chastotasi. Birinchi yaqinlashishda kuch faqat eng tashqi elektronlarni siljitadi, deb hisoblash mumkin. Lekin bu elektron bilan atomning qolgan qismi orasida kvazielastik kuch mavjudki, u elektronni avvalgi vaziyatiga qaytarishga harakat qiladi. Bu kuch siljishga proporsionaldir: (2.3) U holda elektron harakati uchun Nyuton 2-qonunini quyidagicha yozsa bo'ladi: cоst (2.4) cоst, cоst, (2.5) Bu tenglamaning yechimini х=х0 cоst (2.6) ko'rinishda olib, (2.5) va (2.6) dan х=-х0 sint . , х=-2х0 соst, -2х0 соst= -2х0 соst -соst, х0 (2- 02)=, va niqoyat, x0= (2.7) ni hosil qilamiz. Ikkinchidan elektromagnit to'lqin ta'sirida elektronni siljishi tufayli hosil bo'lgan bunday sistemani elektr dipoli deb qarash mumkin. Bu dipolning yelkasi siljishga teng. Agar xo maksimal siljish bo'lsa, dipol momenti Re= -ex0 ga teng. Moddaning birlik hajmidagi atomlar sonini N ...