Yuza g'adir-budirligi va uni nazorat qilish

Yuza g'adir-budurligi va uni nazorat qilish Reja: Sirtlarning g'adir-budurligi. Yuzalarning g'adir-budurligini ilchash. Yuza g'adir-budurligini bartaraf etish. Ishlov berilgandan sing detallarning sirtlari ideal tekis bilmaydi. Chunki asboblarning kesish jarayonidagi notekisligi, ulardagi titrash va qirralarning shamda pardozlovchi jilvir toshlarning ishlashi natijasida turli xildagi taroqsimon izlar qoldiradi. Щamma tekistlikdagi sirtlarning birgalikda qurayotgan yuza g'adir-budurligi deyiladi. Sirtlarning g'adir-budurligi detallar ishining sifati kirsatkichlari yomonlashtiradi. +izg'aluvchan itkazishlarida g'adir-budurlik sirtlarning tez edirib ishdan chiqarishga olib keladi, chunki metall detallar ishlaganda taroqsimon chiziqlar ediriladi, metall uvoqlari moy bilan aralashadi va sirtlarning yoyilish protsessini tezlashtiradi. Preslab itkazishda g'adir-budirlik birikma mustahkamligini kamaytiradi, chunki ilchash vaqtida val ilchami oshirilgan, teshik ilchami esa kamaytirilgan biladi va g'adir-budurlarning eyilishi natijasida birikma tarangligi bishashadi. Sirtlarning g'adir-budurligi birikmalarning germetikligini va zanglashga chidamliligini yomonlashtiradi. Sirt g'adir-budurligini irganish uchun quyidagi chizmaga murojat qilamiz. 10-rasm. Ishlangan sirtning g'adir-budurligi. Ra va Rz kattaliklarning chegaraviy qiymatlari standartlashtirilgan (GOST 2789-59). Yuza g'adir-budurligi detallarning ishlash usuliga bog'liq biladi. Sirt g'adir-budurligi aniqlik klassiga kira 14 klassga bilinadi; 1-3 klass- xomaki yonuv kengaytirish, randalash, diametri 15 millimetrdan katta bilgan teshiklarni parmalash; 4-5 klasslar - yinish, randalash, chtsyandagi teshikni yinib kengaytirish, frezalash, tish frezalash va randalash, plashka bilan rezba qirqish; 5-9 klasslar -(7-klassdan boshlab) yassi va doiraviy jilvirlash; 7-9 klasslar -ichki jilvirlash; 7-10 klasslar - jilolash va protyashkalash; 10-13 klasslar -dovodka; 14-klasslar - xoninglash sherst, jun materiallaridan tayyorlashda charxlardan foydalanish; Sirt g'adir-budurligini klassini tanlashda konstruktor shuni hisobga olish kerakki, sirt g'adir-budurligi talab ortgan sari ishlash qiyinlasha boradi. Yuzalarning g'adir-budurligini ilchash uchun shtativ yordamida soat tipidagi indikatordan foydalanamiz. Soat tipidagi indikatorning shkalalari noldan chap yoki ing harakatlanishi biz chizmada kirsatgan profildagi eng dinglik va eng quyi botiqlikning chegaralarini kirsatiladi. Shakllar biyicha qiymatlar olinadi. Albatta bu qiymatlar soat strelkasi biyicha va soat strelkasiga teskari yinalish holatidagi indikator kirsatgan shkala qiymatlari ajratib olinadi. Shulardan notekistlik balandligi aniqlanadi. 2-usul. Bu usul sirtlarning sifati baholashning eng kip tarqalgan usullaridan biri namunaviy sirtlarga solishtirish usuli. Sirtning ishchi namunalari standartlashtirilgan biladi. Yani 1-14 klassga qadar alohida-alohida plita shaklida beriladi. Namunalar ishlanish turiga qarab komplektlanadi va qillaniladigan materialiga qarab tiplamlar g'ilofga joylashtiriladi. g'adir-budurligi 7-10 klassdan yuqori ikki sirtni solishtirishda kiz ortiqcha charchamasligi uchun, shuningdek, odam kizining kirish imkoniyatini oshirish maqsadida lupadan foydalanish tavsiya etiladi. Sirtning g'adir-budurligini aniq baholash uchun taqioslash mikroskoplari qillaniladi, g'adir-budurlik miidorini mikrometrlarida aniqlashda turli xil mikroskoplar (interferension, ikkilangan) va kontakt uchli asboblar qillaniladi. Ishchi namunalarni attestatsiya qilishda va detallarda mushim sirtlarning notekisligi balandliklarini fotosuratga olishda interferometr deb ataladigan asbob qillaniladi. Bu asboblarning modeli MII-4 yoki MII-11 bilishi mumkin. Bu asbobda ...