Deformatsiya va kuchlanganlik holati

Deformatsiya va kuchlanganlik holati. Reja: 1.Kuchlanganlik holatlari . 2. Chuzilishda kiya kesimlarda kuchlanishlar hisoblash. Konstruksiya elementlariga ta'sir etuvchi tashqi kuchlardan uning xar bir nuqtasi kuchlanganlik holatida bo'ladi. nuqtada kuchlanganlik holatini aniqlash uchun jismdan kichik (tetraedr) element ajratamiz. Kubning kirralari buylab xyz koordinata uklarini urnatamiz. Kubning tomonlaridagi kuchlanishlarni mos ravishda rx, ry, rz deb belgilaymiz. Bu kuchlanishlarni xam mos ravishda o'zaro perpendikulyar tashkil etuvchilarga ajratib, kuchlanganlik holatini (10-shakl) kuchlanish tenzori bilan ifodalash mumkin. Bu kuchlanishlardan fakat bir to'g'ri chiziqda etuvchi (masalan ) kuchlanishgina noldan farqli bulsa bunday kuchlanish holatiga chiziqli kuchlanish holati deyiladi. Agar bir tekislikda yotuvchi (masalan, , , xy, yx ) kuchlanishlargina noldan farqli bulsa, bunday kuchlanish holatiga tekis kuchlanish holati deyiladi. Agar birorta xam tekislikdagi kuchlanishlar nolga teng bulmasa ,kuchlanganlik holati fazoviy kuchlanganlik holati deyiladi. 10-shakl. Chuzilish va siqilishda sterjenlarning kiya kesimlarida hosil buladigan kuchlanishlar. Bir jinsli brus R kuch ta'sirida chuzilsin. Brus chiziqli kuchlanganlik holatida bo'ladi(11- shakl,a). Chuzilgan sterjenning kundalang mk(x uki) kesimi bilan burchak hosil qiluvchi mn(x1 uki) tekislik bilan kesamiz. mn tekislikning N normali sterjen uki bilan burchak hosil qiladi (11-shakl,b). 11-shakl. Sterjenning kundalang mk kesim yuzini F, mn kesim yuzini F bilan belgilaymiz. mn kesimdagi kuchlanish- r R kuchga parallel bo'ladi. (22) - mk kesimning normal kuchlanishi. r kuchlanishni o'zaro perpendikulyar , tashkil etuvchilarga ajratamiz. (23) Agar tashqi normal tomonga borsa musbat, aks holda manfiy. tashqi normalni urinma kuchlanish tomonga yo'naltirish uchun uni soat strelkasi yo'nalishida bursak, urinma kuchlanish musbat, aks holda manfiy. (23) dan kurinadiki =0, =900 da urinma kuchlanish nolga teng. Lekin =900 da normal kuchlanish xam nolga teng. urinma kuchlanish nolga teng bo'lgan yuzalarga bosh yuzalar deb ataladi. Bu yuzalarga ta'sir etuvchi kuchlanishlar bosh kuchlanishlar deyiladi. TYeKISLIK KUChLANGANLIK holatI. Reja. Kiya kesimda kuchlanish hisoblash. Urinma kuchlanishlarning juftlik qonunini. Tekis kuchlanganlik holatida urinma va normal kuchlanishlar nolga teng bo'lgan yuzani shakl tekisligi bilan ustma- ust kuyib dx dy dz elementar bo'lakcha ajratamiz. Elementar bo'lakchaning ixtiyoriy burchakli kiya kesimida hosil buladigan urinma va normal kuchlanishlarni hisoblashni urganaylik dx,dy yuzachalardagi x, u, xu , ux kuchlanishlar berilgan bulsin(12-shakl) . 12-shakl. AVS tomonlariga ta'sir etuvchi kuchlanishlarni mos yuzalarga kupaytirib,ta'sir etuvchi kuchlarni hisoblaymiz. Tx=yxdxdz ; Nx=xdydz Ty=xydydz ; Ny=ydxdz (24) T=dsdz ; N=dsdz AVS elementning muvozanat shartidan , kuchlanishlarni hisoblaymiz. X=Nx+Ty -N cos - T sin=0 (25) Y=Ny+Ty- N sin + T cos =0 (26) M0(Fk)= - Tx dy2 - Ty dx2 = 0 (27) (27) tenglamadan xu =-ux ni hosil kilamiz.Bu urinma kuchlanishlarni juftlik qonuni ...