Kapillyarlik xodisalari

Kapillyarlik hodisalari. Chegaraviy burchakning mavjudligi shunga olib keladiki, idish devorlari yaqinda suyuqlik sirti egrilanadi. Ingichka nayda yoki ikki devor o'rtasidagi tor bugizda suyuqlikning butun sirti egrilangan bo'ladi. Agar muyuklik idish devorlarini xullasa, sirt botik bo'ladi, agar xullamasa, suyuqlik sirti kavarik bo'ladi. suyuqlikning bunday egrilangan sirti menisk deb ataladi. Agar kapillyarning bir uchi keng idishga qo'yilgan suyuqlikka botirilsa, kapillyardagi egrilangan sirt ostidagi bosim keng idishdagi yassi sirt ostidagi bosimdan miqdorida farq qiladi; bu bosim formuladan aniklanadi. Natijada kapillyar xullanganda undagi suyuqlik satxi keng idishdagidan yuqori bo'ladi. Kapillyar xullanmaganda kapillyarda suyuqlik satxi keng idishdagidan past bo'ladi. Tor naylarda yoki tor bugizlarda suyuqlik satxi balandligining o'zgarishi kapillyarlik deb ataladi. Keng manoda kapillyar hodisalar deganda sirt tarangligi mavjudligi orqasida paydo buladigan barcha hodisalar tushiniladi. Jumladan, sirt tarangligi tufayli hosil buladigan bosim, yuqorida aytib utilganidek, kapillyar bosim deb ataladi. suyuqlikning kapillyardagi satxi bilan keng idishdagi satxi orasida shunday farq hosil buladiki, bu holda gidrostatik bosim kapillyar bosimni muvozanatlaydi: . Bu formuladagi -suyuqlik -gaz chegarasidagi sirt tarangligi koeffitsenti, -meniskning egrilik radiusi. Meniskning egrilik radiusini chegaraviy burchak va kapillyarning radiusi orqali ifodalash mumkin. Darxakikat, ekanligi rasmdan kurinib turibdi. ning bu qiymatini kuyib va hosil bo'lgan tenglamani ga nisbatan echib, formulani topamiz. Xullaydigan suyuqlik pasaygani uchun bo'lgan holda yuqoridagi tenglamadan topiladigan lar musbat, bo'lgan holda esa lar manfiy bo'ladi. ...