Kontakt kuchlanishlar

Kontakt kuchlanishlar Ikki tutashuvchi jismning o'zaro bosim ta'sirida hosil buladigan kuchlanishlar kontakt kuchlanishlar deyiladi. Bu xoldagi deformatsiyalar xam kontakt deformatsiyalar deyiladi. Kontakt yuzada material deformatsiyalanmasdan, xajmiy kuchlanish holatida bo'ladi. Xajmiy kuchlanish holatidagi bosh kuchlanishlar xammasi sikuvchi bo'ladi. Kontakt kuchlanishlar kinematik juftlarda, tishli uzatmalarda, podshipniklarda, relslarda hosil bo'ladi. Bunday xollarda kontakt kuchlanishlarni hisoblash elastiklik nazariyasi qonunlari asosida bajariladi. Kontakt kuchlanishlarni birinchi marta Gerts tomonidan urganilgan bo'lib, quyidagi chekinmalarga yul qo'yilgan. 1. Kontakt yuzadagi kuchlanishlar elastiklik chegarasidan oshmaydi. 2. Kontakt yuza tutashuvchi yuzadan kichik bo'ladi. 3. Bosim kuchlari kontakt yuza sirti buylab tekis taksimlangan va yuzaga normal yunalgan. Tutashuvchi jismlarda kontakt yuza nuqtadan (kichik doira), to'g'ri chiziqdan yoki sirtdan iborat bo'lishi mumkin. Masalan, ikki sharning tutashuvida sharlar radiuslariga karaganda kontakt yuza radiusi juda kichik bo'lib malum manoda nuqta deb qarash mumkin. Kontakt yuzalarning hosil bo'lishiga ko'ra kontakt kuchlanishlarni aniklanadi. Bu kuchlanishlarni Gerts kuchlanishlari xam deyiladi. Shar bilan sharning o'zaro kontakti. Bu holda kontakt yuza radiusi sharlarning mexanik xarakteristikalari orqali kuyidagicha aniklanadi. 61- shakl. Kontakt yuzadagi kuchlanish yuzada yarimsferik qonuniyat bilan taksimlanadi. Kontakt yuza markazidagi eng katta normal kuchlanish formula bilan aniklanadi. Formulada keltirilgan egrilik gadiusi va keltirilgan elastiklik modullari. Keyingi ikkita bosh kuchlanish kuyidagiga teng. Nazorat savollari. Kontakt kuchlanishlar hosil buladigan sohalarni ayting. Gerts formulasi qanday eziladi? 3. N - qanday kuchlanish deyiladi? A d a b i yo t l a r Bibutov N.S. Materiallar qarshiligi asoslari. T. 200y. Koraboev B.K , Leksashev Yu.F. Materiallar qarshiligidan qisqa kursi. T. 1998y Mansurov K.M. Materiallar qarshiligi kursi. T. 1983y Pisarenko G.S. Soprotivlenie materialov. K. Vish. Shkola, 1986 g. Feodosev V.M. Soprotivlenie materialov. M. Nauka, 1971 g. Darkov A.V, Shpiro G.S. Soprotivlenie materialov. M. 1989 g. Urozboev M.T. Materiallar qarshiligi asosiy kursi. T. 1973y. ...