Radiaktiv nurlanishlarning biologik ta'siri

Mavzu: Radiaktiv nurlanishlarning biologik ta'siri.Yadro energetikasining tinchlik maqsadida foydalanish O'zbekistonda yadro fizikasi Mavzuga davlat ta'lim standartlari tomonidan qo'yiladigan talablar:: radioktiv nurlanishlarning biologik ta'siri, yadro energetikasidan tinchlik maqsadlarida foydalanish O'bekistonda yadro fizikasi sohasidagi tadqiqotlar va ularning natijalarida xalq xo'jaligida foydalanish. Darsning maqsadi: Ta'limiy: radioktiv nurlanishlarning biologik ta'siri undan saqlanish yadro energiyasidan foydalanish O'zbekistonda qilinadigan tadqiqotlar haqida talabalarga bilim berish. Tarbiyaviy: mavzuning inson farovonligi uchun foydalanish tomonlarini tushuntirish. Rivojlantiruvchi: talabalarningmavzu yuzasidasan fikr doirasini o'stirish. Darsning turi: Nazariy yangi bilim va ko'nikmalar hosil qilish. Darsning uslubi: Ma'ruza. Fanlar aro bog'lanish: Kimyo biologiya texnika falakiyot. Qo'shimcha adabiyotlar Atom va yadro fizikasi Bekjonov. Darsning jihozlanishi: kadoskop epiproyektor, kartotekiya, test savollari krassvord albomdagi 11- rasm. 1. tashkiliy qism (3 min) o'quvchilar bilan salomlashiladi. Xona ko'zdan kechiriladi, o'quv quroll'rining joylashishi ko'zdan kechiriladi. 2.Uyga vazifani so'rash 10 min. 1.vazifa: Fizika II- qism 70 rasmni chizgan yoki yo'qligi ko'riladi. 2. vazifa: Fizika II- qism 173 betdagi 1.2.3 savolga yozgan javoblari tekshirib ko'riladi. 1.savolga javob - ha chunki quyosh o'rganib chiqilib undan bir neja marta uzoqda bo'lgan yulduzlar unga qiyoslanadi. 2. savolga javob: yadrosining o'lchami umumiy o'lchamining uchdan biri 31*107 km temperaturasi 10.00.00 k 3. Fikrlarni jamlash 10 min. Nechta atom elektr stantsiyalari deb yuritiladi. Unda atom qanday vazifani bajaradi. Termoyadro reyaksiyalari qeb nimaga aytiladi. Termoyadro reyaksiyalari qanday ro'y beradi vanima hodisa ro'y beradi. Quyosh, quyosh nuri unda sodir bo'ladigan hodisalar haqida fikrlaringiz. 4. Yangi mavzuning bayoni (22 min) o'qituvchi mavzuni bayon e'tadi. Reja: Radioktiv nurlanishlarning jonli organizmga ta'siri. Nurlanish turlari. Nurlanish dozasi. Biologik doza. Yadro fizikasi sohasida olib borilayotgan tadqiqotlar. Yadro energetikasidan xalq xo'jaligida foydalanish. Radiaktiv nurlanishlarning biologic ta'siri. Inson uzliksiz ravishda radiaktiv nurlanish ta'siriga uchrab turadi. Bu nurlanish manbalari: kosmik jismlar; biz yashayotgan binolar (granitlar, gishtlar va temirbetonda radiaktiv moddalar bor;) roentgen apparatlari, televizorlar; hatto bizning tanamizda ham 0,01 g radiaktiv kaliy K mavjud, u sekundiga 400 emirilish aktivligi bilan bo'linadi. Yil davomida har bir kishi o'rtacha 400-500 mr be ga yaqin nurlanish dozasini oladi, bu doza quyidagicha taqsimlanadi. Kosmos va yer nurlanishi taxminan 150 mrbe; rentgenoskopiya vaqtida olinadigan nurlanish 140 mrbe; televezion eshittirishlarni tomosha qilish vaqtida olinadigan nurlanish 100 mrbe; Nurlanishning boshqa turlari 80 mrbe ga yaqin. Ammo bunday doza inson salomatligiga hech qanday ta'sir ko'rsatmaydi. Chunki inson biologic obyekt sifatida uzluksiz ravishda ana shunday nurlanish hsaroitlarda shakllantirilgan va uning organizm bunday dozalarga xalqaro komissiyaning ma]lumotiga ko'ra yiliga 35 pbe dan yuqori bo'lgan dozalar xavfli hisoblanadi. Yadro nurlanishning insonga ta'siri yadro nurlanishning insonga ta'siri nafaqat yutilgan nurlanish ...