Yakkalangan o'tkazgich elektr sig'imi

Yakkalangan o'tkazgich elektr sig'imi Yakkalangan o'tkazgichga q-zaryad miqdori berib zaryadlasak, uning atrofida kuchlanganligi E, potensiali -bo'lgan elektr maydoni vujudga keladi. Zaryadlangan har qanday jismni nuqtaviy zaryadlar sistemasi deb qarash mumkin (3.4-rasm). Nuqtaviy zaryadlar sistemasi maydonining kuchlanganligi esa superpozitsiya prinsipiga ko'ra: (3.5) -o'tkazgich joylashgan muhitning dielektrik singdiruvchanligi Ma'lumki, elektr maydon kuchlanganligi, teskari ishora bilan olingan potensial gradiyentiga teng: (3.6) Tashqi sirtlar o'zgarmaganda, zaryadlangan jism elektr maydoni potensiali unga berilgan zaryad miqdoriga proporsionaldir. ~q (3.7) (3.7) ga proporsionallik koeffisiyentini kiritib: (3.71) C-proporsionallik koeffisiyenti bo'lib, yakkalangan o'tkazgichning elektr sig'imi deb yuritiladi. (3.8) O'tkazgich potensialini bir voltga oshirish uchun unga son jihatdan qanday zaryad miqdori berilishini ko'rsatadigan kattalik elektr sig'imi deb yuritiladi. Elektr sig'imining birligi qilib, 1 Farada qabul qilingan. Bir faradani tasavvur qilish uchun yer sharining elektr sig'imini hisoblaymiz. (3.11 va (3.8) dan: (3.9) C=4·3,141·8,86·10-12·6400 m ≈ 7·10-5Ф≈700 mkФ (3.9) dan 1 farada sig'imga ega bo'lish uchun, jismning radiusi esa . Bundan ko'rinib turibdiki, bir farada juda katta o'lchov birligi bo'lib shu tufayli amalda faradaning ulushli birliklari 10-6Ф=1mkФ 10-9Ф=1нФ 10-12F=1pkF - qo'llaniladi. ...