Metallar korroziyasi va qattiq qotishmalar

Metallar korroziyasi va =atti= =otishmalar. Reja Metallar korroziyasi tirisida umumiy tushunchalar. Korroziyaning asosiy turlari. Metallar korroziyasini oldini olish turlari. +atti= =otishmalar. Щozirgi kunda metallar eng mushim konstruksion material bilib, turli sharoitda (shavoda, suvda, yer ostida) ishlaydi. Metallarning ishlash sharoitida ularni emiruvchi kipgina moddalar biladi. Bunday sharpoitda metallar =isman yoki butunlay emirilishi, yani korroziyaga uchrashi mumkin. Metallarning korroziya tufayli biladigan isrofgarchiligi yiliga bir necha mln. tonnani tashkil etadi. Binobarin, metallar korroziyasi xal= xijaligiga kata ziyon etkazadi. Shuning uchun, ularni korroziyadan asrash davlat ashamiftiga ega bilgan mushim masaladir. Metallar korroziyasining oldini olish uchun esa, avvalo, korroziya jarayonining moshiyatini, uning turli sharoitda =anday borishini bilish zarur. Malumki, metallarning juda kipchiligi tabiatda kimyoviy birikmalar tarkibiga kirgan sholda biladi va ularning bu sholati eng bar=aror sholat shisoblanadi. Metallurgiya jarayonlarida metallar anna shu birikmalaridan ajratib olinadi va bunda metallarning bar=aror sholati buziladi, ammo metallar =ulay sharoit kelganda bar=aror sholatini tiklaydi, yani kislorod va bosh=a elementlar bilan birikadi. Korroziyaning sodir bilish jarayoni ana shundan iborat. Metallarning tash=i mushit bilan fizik - kimyoviy izaro ta'siri o=ibatida emirilishi metallar korroziyasi deb ataladi. Metallar korroziyalanganda ularning fizikaviy va mexanikaviy xossalari pasaayib ketadi. Korroziya shodisasi mashinalarning ish=alanuvchi =ismlari orasidagi ish=alanishni kuchaytiradi, asbob va apparatlarning elektrik xossalarini pasaytiradi. Metallarning korroziyalanish tezligigina emas, balki ularning sirtida korroziyalanganjoylarning =anday ta=simlanishi sham nishoyatda mu=imdir. Agar metalning butun sirti bir =adar tekis korroziyalangan bilsa, bunday korroziya tekis korroziya deb ataladi. Agar metall sirtining kip =ismi korroziyalanmay, ayrim joylarigina korroziyalansa, bunday korroziya mashalliy korroziya deyiladi. Korroziya =anchalik notekis bilsa, u shunchalik xavflidir. Pilat va bazi metallar chuchuk va shir suvda, tupro=da, bazi oksidlovchi mushitda, kipincha, mashalliy korroziyalanadi. Metall donalari (kristallitlari) chegarasi emirilsa, bunday korroziya kristallitlararo korroziya deb ataladi. Korroziyaning bu turi nishoyatda xavflidir, chunki bunday korroziyalangan metalning mexanikaviy xossalari kuchli darajada pasaygan bilishiga =aramay, uning tash=i kirinishi deyarli izgarmaydi. Metallga agressiv mushit va mexanikaviy (statikaviy va dinamikaviy) kuchlanishlar bir va=tda va=tda ta'sir etsa bu metallda korrozion darzlar shosil biladi. Metallarning korroziyalanish jarayoni xarakteriga kira, barcha korroziya shodisalarini ikkita kata gurushga bilish mumkin: Kimyoviy korroziya Elektrokimyoviy korroziya. Kimyoviy korroziya. Metallarning elektr itkazmaydiganagressiv mushitda, masalan, yu=ori temperaturagacha =izdirilgan gazlarda, neft, benzin, surkov moylari va bosh=alarda emirilishi kimyoviy korroziya deb ataladi. Metallarning kimyoviy korroziyalanish jarayoni, asli moshiyati bilan olganda mushitdagi agressiv tarkibiy =ismlarning metal bilan birikishidan iborat. Masalan, pilat gazlar va shavo ishtirokida yu=ori temperaturagacha kizdirilganda pilat tarkibidagi temir oksidlanib, kuyundiga aylanadi. Metallarning yu=ori temperaturada gaz mushitida korroziyalanishi korroziyaning nisbatan oddiy turidir. Bu yerda korroziya tezligi, asosan, metalning korroziyalanishi natijasida ...