Elektromagnit to'lqinlar va ularning xossalari

Fizika matematika fani o'qituvchisi Muxtorov Akbarjon Asqarjon o'g'li MAVZU: ELEKTROMAGNIT TO'LQINLAR VA ULARNING XOSSALARI Ma'ruza rejasi Elektromagnit to'lqinlar, elektromagnit to'lqin tenglamasi, tarqalish tezligi. Elektromagnit to'lqinlar va ularning xususiyatlari. Elektromagnit to'lqin energiyasi Elektromagnit to'lqinlarning qo'llanilishi. Elektromagnit to'lqin shkalasi. Elektr va magnit maydonlarining yo'nalishlari va o'zaro o'tishlari Magnit maydonining har qanday o'zgarishi atrofdagi fazoda kuch chiziqlari yopiq bo'lgan, yurmali elektr maydonini vujudga keltiradi. Vaqt bo'yicha o'zgaruvchi elektr maydoni atrofdagi fazoda magnit maydonini vujudga keltiradi Elektr va magnit maydonlarining yo'nalishlari va o'zaro o'tishlari Е В  0  0 t t   E В   E В   В E Elektromagnit to'lqinlar (EMT) Elektromagnit tebranishlarning fazoda tarqalishi elektromagnit to'lqin deb ataladi. Elektromagnit to'lqin ko'ndalang to'lqin bo'lib, unda elektr va magnit maydon kuchlanganliklari o'zaro va tarqalish yo'nalishiga perpendikulyar tekislikda o'zgaradi.  E  k   v H EMT - ko'ndalang to'lqinlardir  E  v  Н  E   H 0 0 Vektorlarning yo'nalishlari o'ng parma qoidasiga asosan aniqlanadi Elektromagnit to'lqinlarning differensial tenglamasi 2 2  E  E 2 2 1  H 1  H y y  Z  Z 2 2 2 2 2 2 x v t x v t bu tenglamalarning yechimlari yassi monoxromatik to'lqinlardir E  E cos(t  kx ) H  H cos(t  kx ) y 0 z 0    2E  2H E   H  0 0 t2 0 0 t2 To'lqinning fazaviy tezligi Laplas operatori 1 1 1 v   c    0 0 EMT ning vakuumdagi tezligi (ε = μ = 1): 1 c   2,99792458108м c  3108м c  0 0 Elektromagnit to'lqinlarning energiyasi Birlik hajmdagi elektromagnit maydon energiyasi elektr va magnit maydon energiyalari zichliklarining yig'indisiga teng: (*) E va H vektorlari tebranish fazalari bir xil bo'lgani uchun va (*) quyidagi ko'rinishga keladi: Umov-Poynting vektori ifodani elektromagnit to'lqinning tarqalish tezligiga ko'paytirsak, elektromagnit to'lqin energiyasi oqimining zichligini topamiz: Uning vektor ifodasi: Bu vektor Umov-Poynting vektori deb ataladi. EМТ - energiya tashuvchilardir Elektromagnit to'lqinlar shkalasi Elektromagnit to'lqinlar to'lqin uzunliklari diapazoni o'z ichiga radioto'lqinlarni (km-mm), infraqizil, yorug'lik nuri, ultrabinafsha nurlarni, yumshoq va qattiq rentgen nurlarni va gamma nurlarni qamragan. 1-gamma nurlanish ; 5-infraqizil nurlar; 2-rentgen nurlari; 6-radio to'lqinlar; 3-ultrabinafsha nurlar; 7-past chastotalito'lqinlar; 4-yorug'lik nurlari; shkaladagi diapazonlar chegaralari ko'p holda shartli bo'lib, muayyan qiymatga ega emas. Elektromagnit to'lqinlarning ...