Elektrotexnikadan ma'ruzalar

ma'ruza 1 tarkibi: Kirish. Faning maqsadi, asosiy tushunchalari va fanning rivojlanishi. Elektron qurilmalarning passiv komponentlari. Qarshiliklar, kondensatorlar, induktiv g'altaklar, transformatorlar Reja: 1. Elektronika rivojlanishining tarixi 2. Signallar klassifikatsiyasi sinflari 3. qarshiliklar 4. Elektron qurilmalarning turlanishi 5. Rezistorlar 6. Kondensatorlar Kalit so'zlar: Rivojlanish, elektronika, davrlar, signallar, klassifikatsiya, analogli, uzliksiz, diskret va raqamli signallar, rezistor, Nominal sochiluvchi quvvat, Qarshilikning temperatura koeffitsiyenti, g'altak, transformator, elektron qurilma, analogli, raqamli, element. Hozirgi zamon fani va texnikasining taraqqiyotini asosini elektronika tarqqiyoti tashkil qiladi. Hozirgi davrda ishlab chiqarishning biror bir sohasini elektronikasiz tassavur qilish juda qiyin. Bu hol hozirgi zamon elektronika ishlab chiqarishning rvojlanishiga olib keldi va ishlab chiqariladigan mahsulotlar juda arzon, mustahkam va texnologik jihatdan juda qulay bo'lganligi sabablidir. Hozirgi davrda ishlab chiqariladigan mahsulotlar funksional qsimlari shu qadar umumiylashtirilganki agar biror o'lchov asbobi yoki kerakli qurilma tayyorlamoqchi bo'lsangiz kerakli integral mikrosxemalarni tanlab o'zaro mutanosibligini tanlashni o'zi kifoya qiladi xolos. Element bazasining tashkil topishiga qarab hozirgi zamon elektronikasini taraqqiyotini to'rt asosiy davrga bo'lish mumkin: Birinchi davr (1904-1950 yillar) - element bazasining Elektron lampalar, elektron - vakumli trubkalar va gazorazryad indikatorlaridan tashkil topkanligi bilan xarakterlidir. Ikkinchi davr (1950 - 60 yillar) element bazasining yarim o'tkazgichli priborlardan (diodlar, tranzistorlar, tiristorlar) tashkil topkanligi bilan xarakterlidir. Uchinchi davr (1960 - 80 yillar) har xil murakkablikdagi integral mikorsxemalarning paydo bo'lishi va ularning element bazasining yarim o'tkazgichli priborlardan (diodlar, tranzistorlar, tiristorlar) tashkil topkanligi bilan xarakterlidir. To'rtinchi davr (1980 yildan) mikroelektronikaning juda katta templarda rivojlanishi, katta hajmdagi integral mikrosxemalarning Haydarov A.H. Aanalog va rakamli elektronika 1 paydo bo'lishi, va ularning kichik hajmli, o'ta tejamkorligi bilan xarakterlanadi. Element asosining komponentlari, ularning parametrlari va kompyuter avlodlari orasidagi bog'lanishni jadval orqali tasavvur etish mumkin (1.1-jadval) 1.1-jadval Avlodlar Alomat, I II II IV V parametr (1946-1955 (1955-1965 (1965-1970 (1970-1980 (1980 y.y.) y.y.) y.y.) y.y.) yildan) Yarimo'tkaz Elektro- O'ta gich Katta mexanik Integral katta Asosiy asboblar integral rele, sxemalar - integral komponentlar (diodlar, sxemalar elektron (IS) sxemalar tranzistor (BIS) lampalar (SBIS) lar) Asosiy komponentlar ning 1 ms 1 mks 10 ns 1 ns 1 ns tezkorligi (kechiktirishi) Komponentlar ning joylashish 0,1 2-3 10-20 100 100 zichligi [1sm3] XX asrning 80-yillarida yagona asosga joylashtirilgan yuz va undan ko'proq mikroelementlardan tuzilgan integral mikrosxemalarning ixtiro qilinishi fan va taraqqiyotida haqiqiy inqilobiy hodisa bo'ldi. Integral sxemalarning yuqori ishonchliligi, tezkorligi, kichik massaliligi, kam energiya talab etishi va kichik hajmda bir necha milliongacha elementlarni joylashtirish imkoniyati ularni barcha zamonaviy texnik uskunalarda qo'llash uchun sharoit yaratdi. Haydarov A.H. Aanalog va rakamli elektronika 2 Yuqorida ...