Motivatsiyaning tuzilishi va funksiyalari

Motivatsiyaning tuzilishi va funksiyalari RYeJA Motiv murakkab integrativ tuzilma sifatida Motivatsiyaning chegarasi va tuzilmasi Motivatsiya funksiyalari Motivlar xarakteristikasi Motivatorlar Motiv murakkab integrativ tuzilma sifatida Motivning monistik xususiyati aks ettiruvchi har bir konsepsiyasi ratsional manoga ega bo'lib, motivning harakat, xatti-harakat, faoliyat, xulq-atvor biror bir tomonini aks ettiradi. V.Vundt motiv tasavvur va hissiyotning birlashmasi sifatida tushunadi. Birinchisi xatti-harakatlarning asosi, ikkinchisi esa uning undovchisi hisoblanadi. Motiv tuzilmasiga doir mulohazalar D. N. Uznadze (1969)motiv murakkab psixik tuzilma bo'lib, motivatsiya jarayonining ko'p etapli jarayonlari natijasi deb tushungan. M. Sh. Magomed-Eminov (1987) va V. A. Terentev motivning ko'p o'lchamli tuzilma ekanligida aytib, uning uch komponentini ajratib ko'rsatadi: intellektual, irodaviy, emotsional Motiv tuzilmasiga doir mulohazalar V. G. Leontev (1992) motiv shaxsning tizimli tuzilmasi, inson faolligining tashkil etishning tizimli usuli sifatida qaraydi. U motivning psixologik ichki tuzilmasini ikki osttuzilmagan ajratdi: motivatsiya yadrosini tashkil etuvchi xossalar va xossalar namoyon bo'lishini ifodalovchi funksiyalar osttuzilmasi. Motiv tuzilmasiga doir mulohazalar Motivning yadroviy qismi:yo'nalganlik-faollikni tanlash shakli, ahamiyat-undovchining shaxslilik mazmuni; dinamiklik-motiv harakatining barqarorligi, harakatchanligi, zo'riqishlari, kuchi. Funksiyalar osttuzilmasi funksiyasiga ko'ra bir biri bilan bog'liq: selektiv, kognitiv, maqsadni modellashtiruvchi, mano hosil qiluvchi, tartibga soluvchi va undovchi Motiv tuzilmasi va chegaralari Motiv chegaralari, bir tomondan, ehtiyoj, ikkinchi tomondan esa-biror ishni niyat qilish, shu jumladan, uni bajarishga undashdir. Bu shuni anglatadiki, motiv tuzilishi stimullarni o'z ichiga olmaydi va shu bilan birga, bu bazi mualliflarda sodir bo'lsa-da, amalga oshiriladigan harakatning tuzilishiga kirmaydi Turli motivlarning tuzilishini tashkil etuvchi komponentlar ro'yxati Turli motivlarning tuzilishini tashkil etuvchi komponentlar ro'yxati EHTIYoJLAR BLOKI: E - EHTIYoJ; BE - BIOLOGIK EHTIYoJ; SE - SOTSIAL EHTIYoJ; L - LAVOZIMLAShI, MAJBURIYaT. «IChKI FILTR» BLOKI: TAAH - TAShQI BYeLGILARNI AFZAL HISOBLASh; IChKI AFZALLIK (LAYoQATLAR, QIZIQIShLAR); AN - AXLOQIY NAZORAT; ANNedek - AXLOQIY NAZORAT DYeKLARATSIYALAShMAGAN; IB - IMKONIYaTLARINI BAHOLASh (BILIM, O'QUV, SIFATLAR); HB - AYNI DAMDAGI HOLATINI BAHOLASh; MEShH- MAQSADGA ERIShISh ShARTINI HISOBGA OLISh; XOKO -XATTI-HARAKATLARNI OLDINDAN KO'RA OLISh. MAQSAD BLOKI: EM- EHTIYoJLI MAQSAD; PH- PRYeDMYeDLAShGAN HARAKAT; EQJ- EHTIYoJNING QONDIRILISh JARAYoNI. MOTIV FUNKSIYALARI UNDOVChI (QUVVATLOVChI) VA Yo'NALTIRUVChI (QUVVATNI MA'LUM OB'YeKTGA Yo'NALTIRUVChI); STIMULLOVChI-MOTIVATSIYANING DAVOM ETIShI VA NIYaTINI AMALGA OShIRIShDA BOG'LIQ BO'LGAN. FAOLIYaT DYeTYeRMINATSIYALARINI TUShUNTIRISh UChUN MOTIVNING IShGA SOLUVChI FUNKSIYA (DIRYeKTIV) FUNKSIYASI: RYeGULYaTIV FUNKSIYASI HARAKATNI RYeJALAShTIRUVChI-BOShQARUVChI FUNKSIYASI; tashkilLAShTIRUVChI FUNKSIYASI; MAQSAD HOSIL QILUVChI; STRUKTURALAShTIRUVChI; NAZORATLOVChI; TUShUNTIRUVChI; BAHOLOVChI HIMOYaLOVChI MOTIVLAR XARAKTYeRISTIKASI MOTIVLAR KUChI MOTIV KUChINI HISOBLASh: M = Pdu x Vdts x Zdts (Dj. Atkinson (J.Atkinson,1964)) M - MOTIVATSIYA KUChI (INTILISh); Pd - ShAXS XUSUSIYaTI SIFATIDA MUVAFFAQIYaTGA ERIShISh MOTIVI KUChI (dispozitsiya); Vdts- QO'YILGAN MAQSADGA ERIShISh EHTIMOLLIGINI SUB'YeKTIV BAHOLASh; Zdts- INSON UChUN UShBU ...