Shaxsning ijtimoiy borliqni bilishi. Bilish jarayonlari va ularning adekvatligi

MAVZU: Shaxsning ijtimoiy borliqni bilishi. Bilish jarayonlari va ularning adekvatligi REJA: Odamning tashqi olam xossa va xususiyatlarini ongida aks ettirishi uning iqtidori o'sishi va professional malakalari rivojlanganligiga bog'liq tarzda kechadi. Shuning uchun ongning muhim aks ettirish shakillari bo'lmish bilish jarayonlari - idrok, sezgilar, xotira, diqqat, tafakkur, iroda va hissiyotlarning inson hayoti va professional o'sishidagi roli katta. Psixologlarning fikricha, inson nimaniki idrok qilsa, uni figura va fonda idrok qiladi. Idrok va Xotira Xotiraning samaradorligi eslab qolishning ko'lami va tezligi, esda saqlashning davomiyligi, esga tushirishning aniqligi bilan belgilanadi. Demak,odamlar aynan shu sifatlarga ko'ra ham farqlanadilar bular quyidagilar: Har bir inson o'z xotirasini yaxshilash istagi bo'lsa, u holda xotiraning sakkiz qonunini eslab qo'yishni taklif etamiz: Anglaganlik va Qiziqish qonuni: Oddiy, lekin murakkab qonun, ya'ni berilgan materialni qanchalik chuqur anglasak, shunchalik uni mustahkam xotirada muhrlagan bo'lamiz. Anatol Frans: ''Bilimlarni yaxshi hazm qilish uchun uni ishtaha bilan yutish kerak'' deganda, albatta, materialga jonli qiziqish bilan munosabatda bo'lishimiz va uni yaxshi ko'rishimiz kerakligini nazarda tutgan. Ilgargi bilimlar qonuni: Malum mavzu yuzasidan bilimlar qanchalik ko'p bo'lsa, yangisini esda saqlab qolish shunchalik oson bo'ladi. M: ilgargi o'qigan biror kitobni qaytadan o'qib, uni yangidan o'qiyotganday his qilsangiz, demak, siz ilgarigi tajribangiz yetishmaganligidan uni yaxshi o'zlashtira olmaganligingizni his qilishingiz mumkin. Demak, eski bilimlar ham tajribaga aylangandagina, yangilariga zamin bo'la oladi. Eslab qolishga tayyorgar- lik qonuni. Biror materialni eslab qolishdan avval, bo'lg'usi aqliy ishga qanday hozirlik ko'rgan bo'lsangiz, shunga mos tarzda eslab qolasiz. M: Fizika o'qituvchisining barcha darslari sizga doim ma'qul bo'lgan bo'lsa, siz ''Bugun ham yangi narsa o'rganib chiqaman'', deb o'zingizni ishontirasiz va oqibatda natija ham yaxshi bo'ladi. Agar materialni mutaxasis bo'lishim uchun juda kerak, deb umringiz oxirigacha muhimligini anglasangiz, u narsa xotirada muqim saqlanadi. Harflarni alfavitdagi tartibida yoddan aytish oson, uni teskarisiga aytish qiyin bo'lganidek, xotirada ham ma'lumotlarni ma'lum tartibda joylashtirishga va kerak bo'lganda, tartib bilan birin-ketin tiklash maqsadga muvofiqdir. Bu qonun haqida eramizdan avval Arastu ham yozgan edi. Qonunning mohiyati shundaki, bir vaqtda shakllangan tasavvurlar xotirada ham yonma-yon bo'ladi. M: ayni konkret xona o'sha yerda ro'y bergan hodisalarni ham eslatadi. Birin - ketinlik qonuni: Assotsiyalar qonuni: Kuchli taassurotlar qonuni: Eslab qolinadigan narsa to'g'risidagi birinchi taassurot qanchalik kuchli bo'lsa, unga aloqador obraz ham shunchalik yorqin bo'ladi. Bundan tashqari, siz uchun ahamiyatli va jozibali ma'lumotlar oqimida eslanayotgan material ham yaxshi esga tushiriladi. Har qanday muayyan ma'lumot o'zidan oldingi ma'lumotni tormozlaydi. Shuning uchun o'chib ketmasligi uchun yangini esda saqlashdan avval mustahkamlash choralarini ko'rishingiz kerak. Tormozlanish qonuni: Bu jarayonlar - sezgilar, idrok, ...