Xotira va uning genezisi

Xotira va uning genezisi Reja: Genetik xotiraning yuzaga kelishi va takroriy aloqalar. Refleks boshqaruvi va asab (nerv) tizimi. Kooperatsiya mexanizmi. Xotiraning nogenetik shakli. Malum buldiki, Yerdagi barcha hodisalar Koinotimizda harakat іilayotgan іonun (іoida)lar yagona tizimiga buysunadigan materiya o'zini-o'zi tashkillash umumiy jarayonlarining xususiy ko'rinishlaridan iborat ekan. Biz kuzatayotgan va ishtirok etayotgan yumushlarning barchasi bugungacha egallagan bilimlarimiz va baholash mezonlarimizga muvofiі keladigan yagona sinergetik olamiy jarayonlarning ayrim іismlaridir, xolos. Yerdagi Olamimiz butun taraqqiyoti turli qarama-qarshi jihatlari va ziddiyatli mayllarining tasodifiy sabablarining uzluksiz harakati vaziyatida muayyan barqaror strukturalarning barbod bo'lishi va yangilarining vujudga kelishi uchun sharoit yaratishdan iborat murakkab kurash sifatida namoyon bo'ladi. Yerdagi notirik jismlar bilan Kosmos o'rtasida bog'liklik haqida aniq bilimlarimiz etarli bulmasa-da, ammo bundan 3,5-4 milliard yillar mukaddam tashqi quvvat (energiya) ni, avvalo fotosintez ta'siri yordamida Јuyosh energiyasini o'zlashtirishga nihoyatda qobiliyatli bo'lgan materiya tashkillanishining sifat jihatidan farq kiladigan shakli paydo bỹlgani isbotlanganini bilamiz. Bu shakllar o'z gomeostazisini saqlash da xaddan tashqari qobiliyatga ega bo'lgan. Bularni fanda prokoriotlar deb ataladi. Ular deyarli kaynab yotgan okean, nixoyatda seysmik faollik va qisqa to'lqinli radiatsiyaning juda yuqori darajasi sharoitida, Yerda azon qatlami bo'lmagan chog'da milliard yildan ortiqroq vaqtda mavjud bo'lganlar. Aftidan, yerda mavjud organizmlar ichida prokoriotlar eng «hayotchan» bo'lgan kurinadi, zero ular amalda ulmas bo'lganlar va prokoriotlar Planetamizda gaz bulutlarini hosil etib, eukoriot tipidagi va kislorod bilan nafas oladigan mavjudodlar yashashi uchun sharoit yaratib ketdilar. Bu xol eukariotlar uchun tashqi energiyadan samaralirok foydalanish imkonini vujudga keltirdi. Eukoriotlardan bu shaklning genetik xususiyati sifatida individual ulimning vujudga kelishi natijasida boshqa energiyadan foydalanish samarasi juda kupga oshdi. Bu xol tirik organizmlarning o'z rivoji uchun mutlako yangi imkoniyatlarni paydo kildi. Abadiylikni yo'qotish va ulimga dohil bo'lish evolyutsiya yangi mexanizmlari shakllanishi va tabiiy tanlanish intensiv tus olishiga sabab buldi. Eukoriotlardan boshlab turlarning takomillashuvi tezlashib, ularning xilma-xilligi shiddatli ravishda usdi. Individual hayot o'lchovli bo'lgan mavjudotlar o'z irsiyatlarini saklab qolishlari uchun xotiraning maxsus shakli kerak edi. Shu boisdan zarur irsiy informatsiyalarni uzatadigan genetik kod yuzaga keldi. Bu kod turtta harf - nukleotdan iboratdir. Genetik xotiraning yuzaga kelishi butun evolyutsion jarayonlar intensiv (shiddatli) tus olishiga sabab buldi. Nihoyatda shafkatsiz rakobat va tabiiy tanlanish sharoitiga bardosh berishga imkon tug'dirdira olmaydigan irsiy informatsiyaga ega bo'lgan turlar, aftidan, o'zidan-o'zi yo'q bo'lib ketdilar. Agar boshqa planetalarda hayot mavjud bulsa, ulardagi irsiy xotira Yerdagidan boshqacha bo'lishi xam mumkin. ¥ayot evolyutsiyasida asab tizimi rivojlanishi tarixi alohida rol uynaydi. Chunki bunda o'z barqarorligini, o'z gomeostazisini saqlash ga intilishdan avval maqsad kuyish va maqsadli faoliyat yuzaga keladi. Tirik organizmlar yoki organizmlar tizimi ...