Bilish jarayonlari va uning bosqichlari

Bilish jarayonlari va uning bosqichlari Bilish (aqliy intellektual) jarayonlar S Ye Z G I I D R O K X O T I R A X A Yo L T A F A K K U R Sezgi - bu oddiy psixik jarayon bo'lib, u moddiy olamdagi narsa va hodisalarning ayrim xususiyatlarini ongimizda aks etishiga aytiladi. Mutaxasislarning fikricha sezgi bu aqlning eshigidir biror bir eshiklar o'z vazifasini yaxshi bajara olmasa (masalan: ko'rish eshigi- bunda biz narsalarning rangini yorug'likni) to'liq tasavvur qila olmaymiz. Sezgi turlari Ko'rish sezgisi Eshitish sezgisi Xid bilish Teri tuyush Tam bilish Idrok sezgi a'zolarimizga ta'sir qilib turgan narsalarning ongda yaxlit holicha aks etishidir. Biz narsa va hodisalarni yaxlit holicha idrok qilamiz, narsalarning ayrim xossalarini esa sezamiz. Masalan, quyoshni biz idrok qilamiz, uning yorug'ini esa sezamiz. Ammo xossa va narsa bir-biridan ajralmasdir, shu sababli narsalarni idrok qilish ham sezgilardan ajralgan holda voqe bo'lishi mumkin emas. Individning o'z tajribasini esda olib qolishi, esda saqlashi va keyinchalik uni yana esga tushirishi xotira deb ataladi. Xotirada esda olib qolish, esda saqlash, esga tushirish va unutish kabi asosiy jarayonlar alohida ajratib ko'rsatiladi. Xotira jarayonlar Esda qoldirish va uning turlari Esga tushirish va uning turlari Esda saqlash va unutish Tanish eslash Bevosita esga tushirish Vaqt o'tkazib esga tushirish Ixtiyoriy esda qoldirish Ixtiyoriy esda qoldirish Esda saqla Unitish Xayol deb mavjud bo'lgan tasavvurlar asosida yangi obrazlarni yaratishga aytiladi. Tafakkur- arabcha so'zdan olingan bo'lib fikrlash, fikr yuritish degan manolarni anglatadi. Tafakkur voqelikdagi narsa va hodisalarni ular o'rtasidagi bog'lanishlarni fikran umumlashti-rish, taqqoslash va tahlil qilishdir. Tafakkur inson aqliy faoliyatining yuksak shaklidir. Taqqoslash jarayoni Analiz jarayoni Sintez jarayoni Abstraksiyalash Umumlashtirish Konkretlashtirish Tafakkur jarayonlari ...