Boshqarish psixologiyasi asoslari

RYeJA: 1.Psixologiyada boshqarish muammosi. 2.guruhlarda rahbarlik va liderlik. 3.boshqaruv uslublari. 4.rahbarlik sifatlari. boshqarish psixologiyasi boshqaruv faoliyati bilan bog'liq bo'lgan muammolarni, shaxs va shaxslar guruhi tomonidan boshqa guruhlar faoliyatini samarali tashkil etish va birgalikda faoliyatni amalga oshirishning psixologik mexanizmlarini o'rganadi. boshqarish psixologiyasi boshlik faoliyatini analiz kilganda, asosiy diqqatni boshqarish uning ehtiyoji yoki qobiliyatlariga mos yoki mos emasligi, kaysi individual xususiyatlariga ko'ra u boshlik darajasiga kutarildi, ishni muvaffakiyatli amalga oshirish uchun u boshqaruvning kaysi usullaridan foydalanyapti, xodimlarga psixologik ta'sir ko'rsatish maqsadida u qanday ta'sir uslublarini kullayapti kabi kator masalalarga karatadi. Boshlik bo'lishga turli shaxslarning munosabatlari har xil: kimdir boshlikda bo'lgan imtiyozlarga, kimdir unga berilajak huquqlarni, yana kimdir mas'uliyatni buyniga olishni makul kuradi. Shaxslarning boshlik funksiyalari haqidagi tasavvurlari xilma-xil bulsa xam, boshlikdan real sharoitlarda odamlar guruhini ongli maqsad asosida faoliyatga yo'llash, ularga bosh bo'lish, turli tadbirlarni amalga oshirish, obruga ega bo'lish, xar bir qilingan ish uchun javobgarlikni o'z buyniga olish kabi sifatlarning mujassam bo'lishi talab etiladi. ayniqsa, boshlik uchun turli guruhlardagi, ko'p holda bir boshlik uchun bir vaqtning uzida bir kancha guruhlardagi shaxslararo munosabatlarning xarakteriga javobgar bo'lish qiyinchiliklar tugdiradi, chunki guruhdagi xar bir shaxsning individualligi, ularning boshqaruvchi funksiyalari haqidagi tasavvurlarining har xilligi va guruhlarda norasmiy liderlarning borligi boshlikdan odamlar bilan ishlash borasida xam tajribaning, xam psixologik faxm-farosatning va sabr-kanoatning bo'lishini talab qiladi. Shuning uchun, xam kundalik hayotimizdi, xam ilmiy adabiyotlarda tez-tez, yonma-yon ishlatiladigan «lider» va «boshlik» tushunchalarining psixologik mazmunlarini analiz qilib chiqamiz. B.R.Parigin bu 2 tushunchani farqlab shunday yozadi: 1.Lider, asosan, guruhdagi shaxslararo munosabatlarni boshqarsa,rahbar shu guruhdagi rasmiy munosabatlarni boshqaradi. 2. Liderlik kichik guruhlargagina xos hodisa bulsa, rahbarlikning xak-huquqlari katta guruhlar doirasida xam sodir bo'lishi,amalga oshirilishi mumkin. 3. Agar liderlik stixiyali, betartib jarayon bulsa, rahbarlik maqsadga qaratilgan, jamiyatda ishlab chiqilgan normalar, tartiblar asosida saylovlar natijasida sodir buladigan hodisadir. 4. Liderlik rahbarlikka nisbatan vaqtinchalik hodisa bo'lib, guruh a'zolarining kutishlari, ularning kayfiyatlari, faoliyat yo'nalishiga karab uzoqrok muddatda yoki qisqa muddatda ruy beradi. 5. rahbar liderda yuk bo'lgan ragbatlantirish va jazolash tizimiga ega bo'lib, shu asosda xodimlariga o'z ta'sirini o'tkazishi mumkin. 6. Lider guruhda karorlar, ko'rsatmalar, tashabbuslarni o'z ixtiyoricha, bevosita chiqarishi mumkin, rahbarda esa kuplab rasmiy ko'rsatmalar, rejalar, normalar, buyruklar mavjudki, ular doirasidan chikib ketish qiyin. 7.Liderning faoliyati kichik guruhlar doirasida amalga oshiriladi, rahbar shu guruhdagi, kengrok ijtimoiy doiradagi vakil bo'lgani uchun uning vakolatlari xam keng, imkoniyatlari xam ortikdir. Lider xech kachon yolgiz bulmaydi, u guruh a'zolarini u yoki bu harakatga chorlaydi, guruh a'zolarining psixologiyasi, kayfiyatlari, intilishlari, kizikishlarini xammadan xam yaxshi biladi, ular ichida eng tashabbuskoridir.Turli ...