Inson psixik taraqqiyotining antalogik xarakteristikasi

Inson psixik taraqqiyotining antalogik xarakteristikasi Reja 1. Insonning tur sifatida biologik xususiyatlari va uni umumiy taraqqiyotga ta'siri. 2. Inson ontogenzida biologik va ijtimoiy xususiyatlarning o'zaro munosabatlari. 3. Psixik taraqqiyotning genetik darajalari. 4. Ijtimoiy ta'lim-tarbiyaning inson taraqqiyotidagi tutgan o'rni. 5. Genetik (yunoncha: tugilmok, rivojlanmok) biror bir hodisa va narsa rivojlanishi jarayonining qonuniyatlarining aks ettiruvchi tushuncha. Insonning tur sifatidagi biologik xususiyatlari va uning umumiy rivojlanishiga ta'siri yani, inson psixik rivojlanishida bir tomondan tabiiy, biologik, tugma xususiyatlar bilan, ikkinchi tomonidan ijtimoiy hayotda orttirgan xususiyatlarining o'zaro munosabatlar problemasi va rivojlanishida tashqi va ichki omillarining (irsiyat va muhitning) roli hamda uning uzoro munosabati problemasi qadimgi mashxur problemalardandir. hozirgi zamon differensial psixologiya irsiyat psixikaning o'sishida muhim rol uynashini inkor etmaydi, balki u taqdirni belgilaydi degan fikrga qarshidir. Chunki bunda ta'lim-tarbiyaning inson hayotidagi roli hisobga olingan. Irsiyatni ikki xil tushunish mumkin: irsiy xususiyat, tugma xususiyat. Irsiy xususiyat miya funksiyasi, shartsiz refleks, genetik xususiyat, impulsiv va emotsional xususiyatlar, layokat, tugma xususiyat esa rangning, harakatlarning, turli ota-onadagi kasalliklar va boshqalar Bular bolaning psixik taraqqiyotining tabiiy asosi hisoblanadi. Insonni ijtimoyiligi nimada? Inson ijtimoiy zotdir. U bir kancha instinkt va shartsiz reflekslarni meros qilib oladi va unda barvaqt sinchkovlik (bu nima?) paydo bo'ladi. Ularga ovqatlanish, o'z o'zini himoyalash, nasl koldirish instinktlari xosdir. Odamlarning hayvonlardan farqi u instinktlar yuzaga chiqishini boshqara oladi va ularni tuxtatib tura oladi. Irsiyatning qobiliyatga daxli bor, hosil bo'lgan qobiliyatlar emas,balki qobiliyatlarning shart- sharoitlari yoki anotoma- fiziologik kurtaklari naslga utadi . Ammo bu kurtaklar qobiliyatga aylanavermaydi . Uning uchun: ijtimoiy shart - sharoit , ta'lim - tarbiya , oilaviy turmush , muhit zarur . Insonning taraqqiyotidak biyalogik va ijtimoiy xususiyatlarning o'zaro bog'liqligi (munosabati) deganda nimani tushunasiz? 2.Insonning taraqqiyotida biologik va ijtimoiy xususiyatlarining o'zaro munosabati muhimdir. Inson ontogenezida nerv sistemasi xususiyatlari miya funksiyasi, layokatlar hamda kulay va nokulay muhit, kulay va nokulay ta'lim-tarbiya, insonningfaoliyatdagi faolligi muhim rol uynaydi Lekin ular o'z-uzicha yuzaga kelmaydi ,ularga turli omillar ta'sir qiladi. Psixik taraqqiyotni harakatga keltiruvchi omillar: 1)Irsiyat.2)Ijtimoiy muhit 3)Ijtimoiy ta'lim-tarbiya. 4)Shaxsning faoliyatdagi faolligi. Psixik taraqqiyotning ginetik darajasini qanday tushunasiz? Psixik taraqqiyotning genetik darajasi haqida 2 xil nazariya mavjud: 1.Burjua nazariyasi. 2.hozirgi zamon psixologlarining fikrlari. Burjua psixologlarining fikricha, tugma psixologik imkoniyat yani gen aslaxalarining darajasi asosiy ahamiyatga ega. Psixik xususiyatlarning taraqqiyoti bu imkoniyatlarning pishib etilishi, o'z-uzicha rivojlanish demakdir. Shunday qilib, burjua psixologiyasida muhitga fakat «inson tabiatiga joylashtirilgan» va inson o'zi bilan dunyoga olib kelgan tugma imkoniyati berilgan. Ular tevarak-atrofdagi muhit ichki sabablar asosida yuzaga keladigan aqliy taraqqiyotga xalakit berishi mumkin deb uktiradi. Ular ...