Oilaviy mojorolar va ularning sabablari. Nomaqul oila psixologik muhit salibiy bo'lgan oila sifatida

Oilaviy mojorolar va ularning sabablari. Nomaqul oila psixologik muhit salibiy bо'lgan oila sifatida Reja: Nizolarning kelib chiqish sabablari va turlari. Oilaviy nizolar oqibatlari Nizolar eskolatsiyasi. 4. Nizo omillari va motivlari Oilaning felitsitologik funksiyasi Oilaviy nizolarda kimlar ishtirok etayotganiga kо'ra ularning quydagicha asosiy turlariga ajratish mumkin: Er-xotin о'rtasidagi nizolar: qaynona-kelin о'rtasidagi nizolar: qaynona-kuyov о'rtasidagi nizolar: ovsinlar о'rtasidagi nizolar: ota-onalar va bolalar о'rtasidagi nizolar: farzandlar о'rtasidagi nizolar: Albatta, bu rо'yxatni yana davom etiraverish mumkin, xar qanday oilada er-xotinning о'zaro munosabatlarida nizoli vaziyatlarning yuzaga kelishi muqarrar. Lekin shu nizolarning xarakteri, ularning oqibatlariga kо'ra turli oilalar va ulardagi oilaviy munosabatlar bir-birlaridan farqlanadi. Muvaffaqiyatli oilalardagi nizolar birikturuvchi va muvaffaqiyatsiz oilalardagi nizolar esa ajratuvchi xarakterga ega. Shuning uchun xam psixologik adabiyotlarda nizolar shartli ravishdakonstruktiv(biriktiruvchi)va destruktiv(ajratuvchi) nizolarga farqlanadi. Ular о'zlarining yuzaga kelishiga asos bо'lgan muammolar, bu muammolarning xal etilishi, kechinishi, ishtirokchilar, oqibatlari va boshqalarning xarakteriga kо'ra bir-birlaridan farqlanadi. Qanday nizolarga biriktiruvchi nizolar deyiladi? Biriktiruvchi nizolarning yuzaga kelishiga sabab bо'lgan muammolar va ularning xal qilinishi ham earning, ham xotinning, butun oilaning manfaatlari qaratilgan bо'ladi. Agar ular xal etilsa, buning oqibatida oilaning umumiy manfaatlariga oid muammolar о'z yechimini topadi. Bunday nizolarga oiladagi tartib, intizom, ozodalik, oila byudje6tini yuritish, saranjomlik, tejamkorlik, isrofgarchilikka yо'l qо'ymaslik, bola tarbiyasi va boshqa shu kabi masalalar toifasidagi nizolar misol bо'la oladi. Ular asosan er xotin о'rtasidagina yuzaga keladi, ularning ishtrokchilari ham faqat er-xotinlarning о'zlarigina hisoblanadi. Bunday nizolarning muvaffaqiyatli hal etilishida er-xotinlarning bir-birini yanada yaqinroq bilib, tushunib, bir-birining salbiy va ijobiy xususiyatlarini о'rganib borish, bir-biriga maoslashish, muammolarni xal etish borasida hamkorlik qilish kabi oilaviy hayot mustahkamligini ta'minlashga xizmat qiluvchi jarayonlar amalga oshadi. Boshqacha qilib aytganda, bunday nizolar er-xotinning urishi-doka rо'molni qurishi kabi nizolar toifasiga kiradi. Doka rо'molni qurishi er-xotin о'rtasidagi hamkorlikni rivojlantiradi. Qanday nizolar ajratuvchi nizolar deyiladi? Ajratuvchi nizolarda ularning yuzaga kelishiga sabab bо'lgan muammo va uning yechimi er-xotinlardan birining manfaatiga qaratilgan bо'ladi. Bunday nizolardan bir tomon manfaatini xal etilishi kо'pincha, ikki tomon manfaatining boy berilishi xisobiga amalga oshadi. Masalan, erni yoki xotinni shaxsan о'zi uchun biron nima xarid qilishi,erning yoki xotinning ishi tufayoli, о'zbek oilasi uchun xarakterli bо'lgan nizolardan bо'lmish er-yoki xotinning qarindosh urug'lari bilan bо'ladigan munosabatlar tufayli yuzaga keladigan nizolar shular jumlasiga kiradi. Bunday nizolarning xal qilinishi, ya'ni bir tomon manfaatlarining qondirilishi kо'pchilik xolatlarda ikkinchi tomon manfaatlarining boy berilishi xisobiga amalga oshadi. Bunday vaziyatlarda manfaati boy berilgan tomonda norozichilik, e'tiroz saqlanib qoladi va bu keyichalik yana kuchayib navbatdagi nizoni yuzaga kelishiga asos bо'lib xizmat qilishi mumkin. Ajratuvchi nizolarda, nizo xal etilgan bilan, nizoli vaziyat ...