O'quvchi-talaba shaxsining ijtimoiy-psixologik xususiyatlari. Shaxsning o'z o'zini anglash mahorati

Reja: Oliy maktab psixologiyasi haqida. Talaba-yoshlarning psixologik xususiyatlari. Talabalar o'quv faoliyatining xususiyatlari. Bilim olish qiyinchiliklari va ularni bartaraf qilish. ma'ruza va seminar sifatini baholash. Kasb ta'limi psixologiyasida shaxs tushunchasi. Shaxs faolligi va uning yunalganligi Shaxsning o'z-uziga baho berishi, kamolatga intilish darajalari o'z «Meni» ni anglab etishi o'z-o'zini baholash va uning mezonlari. hozirgi eng dolzarb muammolardan biri oliy o'quv yurtlaridagi ta'lim-tarbiya ishlari samaradorligini keskin oshirishdan iborat. Oliy o'quv yurtlaridagi ta'lim tarbiya jarayonlari samarali amalga oshirish uchun talabalar bilan o'qituvchilar o'rtasida uzluksiz ta'sir uitkazish xukm surishi lozim. Bu ta'sir o'tkazish umumta'lim maktabi o'qituvchisi va o'quvchisi o'rtasidagi, yoki litsey va kollej o'qituvchisi va o'quvchilari o'rtasidagi munosabatlardan farq qiladi, bu bir tomondan ular o'rtasidagi yosh xususiyatlaoriga, ijtimoiy - huquqiy mavkelariga bog'liq bulsa, auditoriyada «ustoz-muallim» va «shogird-tinglovchi», tarzida, auditoriyadan tashqarida dustona, aka-uka, xatto «ota-bola» munosabatlariga yaqin dustona, dilkash bo'lishi maqsadga muvofikdir. Lekin, shu vaqtgacha oliy maktab psixologiyasi, undagi talaba va professor-o'qituvchilar o'rtasidagi psixologik muhit chuqur tahlil qilib chikilmagan. Oliy o'quv yurtidagi ta'limning o'ziga xos xususiyatlari talabalargning boshqa ijtimoiy guruhlar bilan muloqotga kirishish uchun muhim imkoniyat yaratadi. Talabalik davrining asosiy xususiyatlaridan biri - ijtimoiy yetuklikning jadal surat bilan ruyobga chiqishidir. Talabalik davri o'spirinlikning ikkinchi bosqichidan iborat bo'lib, 17-21 (25) yoshni o'z ichiga oladi va uzining xususiyatlariga ega. Mazkur pallada o'spirin uziga ruhiy inqiroz yoki tanglikni boshidan kechiradi, kattalarning turli rollarini bajarishga urinib kuradi, turmush tarzining yangi jixtlariga kunika boshlaydi. hozirgi fan-texnikaning rivoji bir tomondan axborotlar, ma'lumotlar olishni kupaytirsa, osonlashtirsa, ikkinchi tomondan yoshlarda biror mutaxassislikka intilish, mutaxassislikka oid bilimlarga barqaror intilish - kizikishning pasayishiga, xatto yuqolishiga olib kelmokda, chunki katiylik, ijodiy izlanish, irodaviy zur berish o'rnini lokaydlik, faoliyatsizlik egallamokda. boshqacha aytganda, ular «tayyor axborotlarning kuli» ga aylanib xam kelmokdalar. Turmushda kompyuter, dipley, EXM, kalkulyatorlar inson aqliy mehnatni engillashtiradi, ularni aqliy zur berishdan xalos qiladi. Lekin bu kulayliklardan foydalana bilish, yangiroklarini yarata bilish kerak-ku! Bu yordamchi vositalarning to'g'ri, aniq ishlayotganiga kim kafolat beradi, ularni kim qanday tekshirish kerak. Albatta, buni bugungi o'quvchi, talaba qilishi kerak-ku! Talabaning maktab o'quvchisidan muhim farqi shundaki, ufakat tinglovchi-o'quvchigina emas, mustaqil ilm, hunar oluvchidirm (student-lotincha «mustaqil shugullanuvchi degan manoni anglatadi). Talabalarga mustaqil bilim olish, o'z faoliyatini o'zi tashkil qilish, o'z-o'zini boshqarish, yangi g'oyalarni ishlab chiqish va xoka'zolarni o'rgatishdir. Bu vazifalarni amalga oshirishning asosiy omili - monologik ma'ruzadan dialogik ma'ruzaga-muloqotga utishdir. Psixologlarning tadqiqotlari shaxs hayot tajribasini egallashda unda uzligini anglash vujudga keladi, jumladan, shaxsiy hayotining mazmunini anglashi, aniq turmush rejalarini tuzishi, kelajak hayot yo'lini belgilashi va xoka'zolar amalga oshishini kursatadi. Talaba asta-sekin mikroguruhning notanish sharoitlariga ...