Talabalar mustaqil ishlarini boshqarish

Talabalar mustaqil ishlarini boshqarish Talabalarni adabiyotlar bilan mustaqil ishlash mahoratlari ta'lim jarayonida shakllanadi. Awalgi bobda biz o'quvchi o'quv faolligini o'rganib, rivojlanib borishi o'z-o'zini shakllantirishga, o'z e'tiborirnizni qaratdik. Bunga talabalarning ftkrlashlarini faollashtirishga mo'ljal-langan, ularda berilgan yuqorida bayon etilgan barcha topshiriqlar (savol va topshiriqlar) xizmat qiladi. Asosiysi o'quvchi shaxsining ilmiy va hayotiy muammolarini tushunish qobiliyatini egallab o'zini-o'zi yaratadi. Talabani mustaqil o'qishga o'rgatish psixologiyani o'qitish metodikasining muhim masalalardan biridir. Psixologiya va uni tashkil etuvchi boshqa o'quv fanlari gumanitar yo'nalishdagi boshqa fanlari kabi uxminan bir xil o'rganiladi. Lekin uning o'ziga xos xususiyatlari ham mavjud boiib uni hisobga olmaslik mumkin. U maqsadlari, masalalari, mazmunidir. Psixologiyani o'rgatishning maqsadi-insonni tushunishi u kim bo'lishidan qat'iy nazar u bilan to'g'ri o'zaro aiuqMr.r olib borishga qaratilgan bo'lsa, unda nazariy (kitobdan) qoidalarini bilish oliy o'quv yurtida bo'lajak mutaxassisni o'qitishning yakuniy maqsadi bo'lmay, balki faqat unga ergashish vositasi hisoblanadi. Asosiy maqsad -mavjud odamlar psixologiyasini bilish mahoratidir. Rivojlantiruvchi o'qitish yordamida talabada nazariy fikrlash mahoratini shakllanadi va bu orqali kitobdan o'quv materiallarini yodlash, mexanik eslab qolishni yo'qotish, talabaning mustaqil o'quv faoliyatini to'g'ri yondashilgan holda tashkil qilinishi. Bu adabiyotlami o'qiganda ma'ruza tinglaganda talaba olgan ma'ruzalarini doim odamlaming hayotiy xulqlarini shaxsiy fikrlari, sezgi hissiyotlari bilan xayolan taqqoslashi ulami tanqidiy tahlil qilishi va yangi ilmiy nuqtai nazardan kelib chiqqan holda baholashlarini anglatadi. Bu o'rganilayotgan materialda talaba nazariyani yodlab olmasdan balki, uning yordamida hayotiy hodisalarni tahlil qilib unga yanada yaxshi o'qishga yordam beruvchi, fikrlashni rivojlanishini anglatadi. Faqat shu yo'l bilangina psixologiyani fan sifatida umuman har qanday boshqa fan kabi o'zlashtirishi mumkin. Biroq ko'plab boshqa fanlarga qaraganda psixologiyani ustunlik tomonlari mavjuddir. Jumladan, ilmiy bilimlami amaliy qo'llash sohasi shuningdek, amaliy material sifatida qo'l ostidagi odatlar va boshqalar. Ko'rsatilgan maqsadlarga talabalar erishishlari uchun o'qituvcbi tomonidan quyidagi masalalar hal qilinishi lozim. 1. Talabada fanni chuqur o'rganishga turtki bo'luvchi omilni shakllantirish va shu orqali u quyidagilarni hal etishi lozim. «Psixologiya menga nima uchun kerak bo'ladi?», «Nima uchun psixologiyani o'rganish kerak?». Agarda «diplom», «obro'» uchun bo'Igan bo'lsa, unda talabada fanni o'rganish uchun sabab o'z-o'zidan mavjud uni hali takomillashtirish kerakligini tushuntirishdir. Ana shu masala o'qituvchi uchun eng birinchi va bilish uchun eng muhim vazifadir. Uni qanday qilib hal etish kerak? Talabaga odamlar psixologiyasini bilish hayotda unga shaxsan qachon, qaerda va nima uchun kerak bo'lib qolishini tushuntirib berish va hakozo. Bunga psixologiyani fan sifatida predmeti va vazifalarini ochib beruvchi maqsad birinchi ma'ruzadayoq amalga oshiriladi. Ma'ruzada psixologiya inson hayoti uchun muhim ahamiyatga ega ekanligi, shaxs kamolga yetar ekan insonlar jamoasiga ehtiyoj sezadi, shunday ekati ularni psixologiyasini bilish ...