Yosh psixologiyasining tadqiqot metodlari

Yosh psixologiyasining tadqiqot metodlari Reja: 1. Kuzatish va eksperiment yosh psixologiyasining asosiy metodi sifatida. 2. Tadqiqotning yordamchi metodlari 3. Empirik tadqiqotlarni tashkil qilish sxemasi. Psixologiya fanining tadqiqot metodlari Metod - bu shunday usul va vositalarki, ular yordamida o'rganilayotgan obyekt haqida etarlicha ma'lumot olish mumkin bo'ladi. Metodika - bu metodning materiallar va jarayonlar asosida tadqiq qilingan obyekt va subyekt o'zaro harakatini tashkillashtirish uslubining qayta shakllanganligi sifatida kengaytirilishidir. YOsh davrlar psixologiyasining tadqiqot metodlari -bu ma'lumotlarni an'anaviy ravishda to'plash hamda psixikani rivojlanish dinamikasini aniqlash metodlari. Bolalar psixologiyasini rivojlanishini dastlabki davrida 19 asrning ikkinchi yarmi va 20 asrning boshlarida kuzatish metodidan foydalanishgan. Tadqiqotchi olimlar G.Gideman, I.Gen,CH.Darvin, V.Preyterlar o'z farzandlarini individual rivojlanishini kuzatganlar. SHu tariqa tabiiy sharoitlarda bola shaxsi rivojlanishiga doir to'plangan ma'lumotlarni yozib borishga harakat qilganlar. 1879 yilda Oila va maktab nomli jurnalda ota-onalar va tarbiyachilarga bolalarning hayoti, rivojlanish xususiyatlari haqidagi shaxsiy kuzatishlarni yoritishga harakat qiladi. SHu bois, jurnalga nafaqat mahalliy tadqiqotchilarning ishlari balki xorij psixologlarining tadqiqot natijalari asosida to'plangan ma'lumotlar tahlil qilingan. Keyinchalik ota-onalar kundaliklarini to'plashni N.N.Lange o'z zimmasiga oladi hamda u bola psixik hayotining rivojlanishini kalendarini taqdim etadi. Bolalar rivojlanishiga doir kuzatishlarni yig'ishga pedagogik muzey asosiy e'tiborni qaratgan. Pedagogika kutubxonasi jurnalining muallifi N.A.Ribnikovning fikriga ko'ra, 5-6 yoshgacha bo'lgan bolalar fanining noma'lumligi bolaning ma'naviy rivojlanishiga bag'ishlangan ruspedagogik adabiyotining kambag'alligidadir. SHu nuqtai nazardan N.Sokolov o'zining o'g'lini 5 yoshgacha bo'lgan davriga doir ma'lumotlarni nashr qildirgan. Ammo ota-onalar tomonidan olib borilgan kuzatishlarda quyidagi kamchiliklar ko'zga tashlangan: -maxsus tayyorgarlikka ega bo'lmaganlik; -avvaldan tuzilgan dasturning yo'qligi; -vazifalarning noaniqligi; -yozuvlarning to'liq emasligi; B.G.Ananev psixikani o'rganish metodlarini turli guruhga ajratib, o'rgangan A) tashkiliy guruhga - qiyoslash, longityud, kompleks metodlari kiradi B) empirik guruhga kuzatish, eksperiment, suhbat, so'rovnoma, test, faoliyat mahsulini o'rganish metodi, biografiya, sotsiometriya V) natijalarni qayta ishlash yoki statistik metodlar G) sharhlash guruhiga genetik va donalash metodlari kiradi tashkiliy guruhi o'z ichiga qiyoslash, longityud (uzluksiz), kompleks (ko'pyoqlama) deb ataladigan turlarni qamrab oladi. Qiyoslash metodidan umumiy psixologiya, ijtimoiy psixologiyada katta yoki kichik guruhlarni hamda ularning har xil toifalarini o'zaro taqqoslash uchun, meditsina psixologiyasida - sog'lom va bemor kishilarning psixik xususiyatlarini qiyoslash maqsadida, sport psixologiyasida sportchilarning holati, o'quvliligini va ishchanligini o'zaro taqqoslash maqsadida foydalaniladi SHarhlash guruhi genetik va donalash metodlaridan iboratdir Donalash metodi tadqiqot obyektiga kirgan shaxs psixikasidagi barcha o'zgarishlardagi o'ziga xoslik, o'zaro aloqa, o'zaro ta'sir va uyg'unlikning o'zaro bog'lanishlari o'rganiladi Genetik metod bilan tadqiqot davomida tugallangan ma'lumotlar yaxlit holda, maqsadga muvofiq tarzda sharhlanadi. Bu metoddan foydalanishning asosiy maqsadi sinaluvchida vujudga kelayotgan ichki, jamiki obrazlarning rivojlanishi, faoliyat va bilish jarayonlarining o'zgarishiga ...