Jinoyatchi psixologiyasi

Jinoyatchi psixologiyasi Reja: 1. Jinoyatchi shaxsi tushunchasi. 2. Qonunbuzarlik sabablari va ularning tavsifi. 3. Jinoyatchi shaxsini asosiy kriminal, tipologik tiplarining tavsifi. Jinoyatchi shaxsi tushunchasi Huquqni himoya qiluvchi organlar sohasida inson faoliyatini tadqiq etish uchun psixologik bilimlarning o'rni juda katta. Insonni, uning shaxsini, asosiy psixologik holatlarni, jarayonlarni, (ehtiyoj, motiv, maqsad, temperament, ustanovka, ijtimoiy yo'nalishi va shaxsining tavsifini) chuqur o'rganish yuridik faoliyatda muhimdir Jinoyatchi shaxsini o'rganish uchun avvalo jinoyatchilik bilan kurashish zarur. Psixologiya shaxs immunitet mexanizmini kriminal vaziyatlarda o'rganadi va jinoyatchilikning oldini olishni asosiy maqsad qilib qo'yadi. Kriminal psixologiya faqat zo'ravonlik asosidagi jinoyatlarnigina emas, balki jinoiy guruhlar tuzilishini psixologik xususiyatlarini ham o'rganadi. Juda ko'pgina jinoyatlar qonunni buzishdan kelib chiqadi. Kriminologiya, sosiologiya va psixologiya uchun insonni ko'proq dinamik, genetik tomondan o'rganish yaxshi natija beradi. Qonun buzilishi sabablarini o'rganishda ko'proq bizni faqatgina jinoyatchining xatti-harakatlari emas, balki ayrim voqealar qiziqtiradi. Shaxs shakllanishi jarayonini kriminalogiya va qonunni qiziqtirmaydi, chunki buni pedagogika, psixologiya, sotsiologiya kabi fanlar o'rganadi. Nima uchun kishi jinoyatga qo'l uradi? Jinoyat sodir etayotgandi nimaga o'zini to'xtatib qololmaydi Shaxs jinoyat sodir etayotganda uning ichki psixofiziologik holatlari muhim rol o'ynaydi. Unda ichki va tashqi tormozlanish mavjud. Jinoyat sodir etilayotganda bizdagi emotsiyalar qo'zg'alish holatiga keladi.YA'ni butun his-tuyg'ularimiz ongsizlik holatiga o'tib ketadi. Jinoyatning kelib chiqishida bir necha sabablar, motivlar paydo bo'ladi. Inson qanchalik tarbiyalangan bo'lsa emotsiyalarini boshqara oladi. Lekin ayrim hollarda chegaradan chiqib ketish, ya'ni ongsizlik holatiga o'tib ketish paytlari ham bo'ladi. Xalqimizda «jahl kelsa aql qochadi» deb bekorga aytilmagan. Jahl kelganla fikr torayadi, miyada jamiyat qonun-qoidalariga to'g'ri kelmaydigan tasavvur va tushunchalar paydo bo'ladi. Jamiyat qonun - qoidalariga to'g'ri kelmaydigan tasavvurlar va tushunchalar kishining asab tizimiga, temperamentiga, xarakteriga kuchli ta'sir qiladi. Shaxsning ijtimoiy va biologik xususiyatlari haqidagi umumiy ma'lumotlar muhim masalalarni, ya'ni jinoyatchilikni ochishga yordam bermaydi. Buning uchun kishining imkoniyatlari, ehtiyojlari, bilish jarayonlari, tarbiyalanganlik darajasi, jinoyatni keltirib chiqaruvchi shart-sharoitlarini ham hisobga olish zarur. Demak, jinoyatchilik o'z-o'zidan kelib chiqmaydi. Biologik va sotsial imkoniyatlarni shaxs shakllanishiga qanchalik bog'liqligini hisobga olish muhimdir. F. G. Uglov tadqiqotlarining ko'rsatishicha, 1500 nafar taraqqiyotdan orqada qolgan bolalarning 2 foizi narkotik iste'mol qilmaydigan onalardan, 9 foizi alkogol iste'mol qiluvchi onalardan, 74 foizini naroktik moddalarni ko'p iste'mol qiluvchi onalardan tug'ilganligi aniqlangan. Jinoyatchilik irsiyat orqali o'tmaydi. Bola onasining qornidan jinoyatchi bo'lib tug'ilmaydi. Jinoyatchilik atrofdagi muhit, munosabatlar (ota - ona, tengdoshlar, kattalar bilan bo'ladigan) ta'lim - tarbiya ta'siridan kelib chiqishi mumkin. Uning paydo bo'lishiga qiziqish, ehtiyoj, irodaning pastligi ham sabab bo'ladi. Qonunbuzarlik sabablari va ularning tavsifi. Nima uchun qonun buziladi Qonunbuzarlik sotsial muhit ta'siridan kelib chiqadi. O'smirlarda bu hol ...