Psixologik masalalar

Psixologik masalalar 1-MASALA O'n olti yashar Malika o'zining tahririyatga yo'llagan maktubida quyidagilarni yozadi: «Ota-onam mening ahvolimga tushunmaydilar! Ular meni yaxShi ko'rishar emish, Shunaqayam yaxShi ko'radimi? Ular menga doim Shubha bilan qarashadi, hamisha kim bilan yurgan eding, qayoqqa bording, - deb so'rashadi, xatlarimni menga bildirmay o'qishadi. Qachon qarasang urishishadi. Besh baho olib kelgan kunim-bir og'iz shirin so'z aytishmaydi, Shunday bo'lishi kerak, deb hisoblashadi, mabodo uch baho olib qolsam bormi - har doim janjal boshlashadi! Nega uch olganimni so'rab ham o'tirishmaydi. so'qishdan to'xtashmaydi. Xo'sh, shuning hammasini yaxshi ko'rishgandan qilishadi, deb o'ylaysizmi?» Savollar 1. Malika bilan ota-onasi o'rtalaridagi o'zaro nosog'lom munosabatlarning sababi nimada ekanligini tushuntirib bering? 2. Ota-onalar bilan bolalar o'rtasida sog'lom munosabatlar qaror topmog'i uchun ota-onalar qanday Shaxsiy fazilatlarga ega bo'lishlari kerak? 2-MASALA Bine - Shtern nazariyasiga binoan bolalarda kuzatishning rivojlanishi bir qancha bosqich yoki darajalardan o'tadi. Bu darajalar muayyan bir izchilliqda bir-birining o'rnini almashtirib turadi va doimiy ravishda Shunday harakatda bo'ladi: Turli aralash buyumlarni sanab, nomma-nom aytib bera olish bosqichi (3 yoshdan 7 yoshgacha). Bayon eta olish bosqichi: bunda buyum (narsa)larga ta'rif beriladi, ular o'rtasidagi ba'zi bir aloqalar ko'rsatib o'tiladi. Izoxlash, tushuntirish bosqichi: bunda manzara umuman to'liq idrok etiladi, narsa va hodisalar o'rtasidagi aloqalar hamda munosabatlar ochib beriladi. Ushbu nazariyani amalda tekShirib ko'rish vaqtida psixolog olimlar (S. L. RubinShteyn, G. T. Ovsepyan) Shunday xulosaga keladilarki, yuqorida ko'rsatib o'tilgan bosqich va darajalarni bolalarning yoshiga nisbatan olmaslik kerak. Narsa va hodisalarni qay darajada idrok etishiga qarab, bir xil yoshdagi bir qancha bolalar turli kuzatish bosqichlarida bo'lib qolishlari, xuddi Shuningdek turli yoshdagi bolalar aynan Shu xil bosqichda bo'lib qolishlari mumkin. Savollar: Bine-Shtern nazariyasining xato ekanligi nimada namoyon bo'ladi. S. L. RubinShteyn va G. T. Ovsepyan xulosalarining (to'g'ri ekanligini aniq misollar bilan tasdiqlang. 3-MASALA O'quvchilar kichik yoshdagi sinflardan katta yoshdagi sinflarga o'tgani sayin ulardagi kuzatuvchanlik o'zgarib boradi. Agar kichik yoshdagi o'quvchilarda bu kuzatuvchanlik u yoki bu narsa, hodisaning sirtidagi belgilarni ko'rishda namoyon bo'lsa, o'rta va kichik yoshdagi o'quvchilarda bunday kuzatuvchanlik ularning voqea-hodisalarning mohiyatini tushuntirishga, ularning yashirin, lekin g'oyat muhim belgilarini aks ettirishga harakat qilishlarida namoyon bo'ladi. Savollar: Kuzatuvchanlikdagi bunday o'zgarish nimalar bilan izoxlanadi? O'quvchilarning kuzatuvchanligini rivojlantirishda o'qituvchi qanday rol o'ynaydi? 4-MASALA Maktabgacha yoshdagi (4 yoshdan 7 yoshgacha bo'lgan) bolalarga eksperiment vaqtida o'rganish uchun 15 ta so'z o'qib berildi va bolalardan o'Sha so'zlarni qayta talaffuz qilib berish so'raldi. So'ngra o'Sha bolalarga ayrim narsalar tasviri ishlangan rasmlar guruhi taqdim etildi. Aytilgan har bitta so'zni (bu safar endi boshqa so'zlarni) eslab qolish hamda mazkur so'zni esda yaxShiroq saqlab ...