Yosh davrlari va pedagogik psixologiya fani predmeti

Yosh davrlari va pedagogik psixologiya fani predmeti Reja: Yosh davrlari va pedagogik psixologiya tarixidan Pedologiya tanqidi Yosh davrlari psixologiyasi - psixologiya fanining inson rivojlanishining yosh davrlari xususiyatlarini o'rganuvchi sohasidir. Uning tadqiqot predmeti - inson psixikasining yosh bilan bog'liq o'zgarishlari, psixik jarayonlar ontogenezi (organizmning individual rivojlanishi) va rivojlanayotgan odam shaxsiyatining psixologik sifatlari. Yosh psixologiyasi psixik jarayonlardagi yosh xususiyatlari, bilimlarni egallashda yosh imkoniyatlari, shaxs kamolotining asosiy omillari va boshqalarni o'rganadi. Yosh psixologiyasi pedagogik psixologiya bilan uzviy bog'liq. Pedagogik psixologiya fani predmeti - ta'lim va tarbiyaning psixologik qonuniyatlarini o'rganishdan iborat. Yosh va pedagogik psixologiya umumiyligi bola, o'smir, o'spirin kabi umumiy o'rganish obyektlari bilan izohlanadi. Yosh davrlari va pedagogik psixologiya ta'lim va tarbiya jarayonida bolani o'rganish bilan o'zaro uzviy birlikni tashkil etadi. Yosh davrlari va pedagogik psixologiya tarixidan Tarbiya va ta'limning yosh xususiyatlariga bog'liq jihatlari qadimgi davrlardan buyon o'rganiladi. Yosh davrlari va pedagogik psixologiya fan sifatida XIX asrning ikkinchi yarmida shakllandi. Bu psixologiya faniga genetik g'oyalarning kirib kelishi bilan bog'liqdir. Rivojlanayotgan psixologik-pedagogik fikrga mashhur rus pedagogi K.D.Ushinskiy va, birinchi navbatda, uning «Chelovek kak predmet vospitaniya» («Inson - tarbiya predmeti sifatida») degan asari katta hissa qo'shgan edi. Yosh psixologiyasi fanining rivojlanishiga ingliz olimi Charlz Darvinning evolyutsion g'oyalari jiddiy ta'sir ko'rsatdi. Psixologiya tomonidan o'rganiladigan omillarining reflektor mohiyatini tushunish uchun psixik faoliyat ahamiyatini mashhur fiziolog olim I.M.Sechenov ham takidlab o'tgan. Yosh va pedagogik psixologiyada Veber va Fexnerning psixofizik kashfiyoti, Ebbingauzning xotiraga oid tadqiqoti, G.Gelmgoltsning sezgi organlarining psixofiziolo-giyasiga oid ishi, Vundt tomonidan fiziologik psixologiya hissiyoti va harakatlarining o'rganilishi va boshqalar asosiy ahamiyatga ega. XX asr boshida yosh va pedagogik psixologiya sohasida ikki asosiy: biologik va ijtimoiy yo'nalish ajratilgan. Biologik, biogenetik yo'nalishga xos narsa - tug'ma xusu-siyatlar, «irsiyat»ga yo'naltirilish, bola xulqi va rivojlanishini sodda-mexanik tushunishga intilishdir. Bola rivojlanishidagi irsiy omillarni ortiqcha baholash va biogenetik qonuniyatlarni psixologiyaga to'g'ridan-to'g'ri ko'chirish mazkur yo'nalishning o'ziga xos kamchiligi bo'lib hisoblanadi. Psixologiyadagi biogenetik qonuniyat - Gekkel tomonidan XIX asrda shakllantirilgan mashhur evolyutsiya qonunlarini yosh psixologiyasi sohasiga ko'chirishga urinishdir. ²omila ona qornidaligida bir hujayrali mavjudotdan inson bo'lgunga qadar barcha rivojlanish davrlarini bosib o'tgani kabi, bola ham insoniyat tarixidagi asosiy bosqichlarni qayta bosib o'tadi. Shunday qilib, bola bosib o'tadigan besh bosqich ajratilgan: yovvoyilik davri, ov davri, chorvachilik davri, dehqonchilik davri va sanoat davri. Mazkur davrlashtirishga ko'ra, bola yovvoyi holda tug'iladi, barcha bosqichlarni birin-ketin bosib o'tib, oxirida unda pul, savdo, almashinishga qiziqish paydo bo'ladi, yani kapitalistik tuzum idealiga javob beradi. Biogenetik qonuniyat asosida bolaning psixik rivojlanishi sirtqi ta'sir emas, ichki sabab natijasida yuzaga keladi degan g'oya yotadi. Tarbiyaga ...