Farobiy va uning sotsial qarashlari

Forobiy va uning sotsial karshlari. Reja Forobiy - sharq Arastusi Fozil odamlar shaxri asarida davlat va boshqaruv masalalari. Asarda ijtimoiy munosabatlarni talqin qilinishi. Farobiy uning taxallusi bo'lib,tulik nomi Abu Nasr Muhammad ibn Uzlug Tarxon- jahon madaniyatiga katta xissa qo'shgan o'rta Osiyolik mashxur faylasuf,komusiy olim. o'rta asrning bir kancha ilmiy yutuklari, umuman yaqin va o'rta sharq mamlakatlarida taraqqiyparvar ijtimoiy-falsafiy tafakkur rivoji uning nomi bilan bog'liq. Abu Nasr Muhammad ibn Uzlug Tarxon al-Farobiy hozirgi Shimkent viloyatining Farob kishlogida 873 yilda tavallud topgan. U dastlabki bilimni Farobda olgan. Uning fikr doirasiga, ilm-fanga bo'lgan kuchli kizikishi va intilishiga o'zi tugilib usgan yurtida olgan bilimi kifoya kilmagan. Toshkent, Samarkand va Buxoroda, Markaziy Osiyoning boshqa o'lkalarida olgan taxsili uning ilm-ma'rifatga bo'lgan tashnaligini kondira olmagan. U Bogdodda kunim topadi.70 dan ortik tilni bilgan,deyiladi uning to'g'risida.940 yildan to umrining oxirigacha Damashqda garibona yashab,fakat ilm-fan bilan shugullangan. Fan olamida uning 160 dan ortik asarimalum. Zamondoshlari uni sharq Arastusi, al-Muallim as-Soniydeb nomlaganlar. Aristoteldan keyin falsafa fani olamida, xususan, sharqda Farobiyga tenglasha oladigan olim maydonga chikmadi. Farobiy o'z bilimi, ma'rifati, fikr doirasining kengligi, komusiyligi,jahon fani tarakiyotiga kshgan bebaho hissasi bilan shuxrat kozondi. Farobiyning ilmiy merosi o'rta asr sharqining madaniy-ma'naviy hayotidan,tabiiy-ilmiy,ijtimoiy-siyosiy masalalaridan juda boy ma'lumot beradi. Shunisi diqqatga sazovorki, Farobiy tabiiy va ijtimoiy fanlarni vazifasidan kelib chikib to'g'ri farqlagan.Uning fikricha,matematika, tabiatshunoslik,metafizika fanlari inson aklini bilimlar bilan boyitish uchun xizmat kilsa, grammatika,mantik, sheriyat kabi fanlar aqliy tarbiyaga xizmat kilgan,siyosat,axloq,ta'lim-tarbiyaga oid fanlar insonlarni jamoalarga birlashuvini,ijtimoiy hayotga tegishli qoidalarni urgatadi. Farobiy ta'limotida mavujudot 4 unsur-tuproq, suv, havo, olvdan tashkil topadi;osmon jismlari xam shu unsurlar birikuvidan ...