Jamiyat, shaxs va guruhlar sotsiologiyasi

Reja: 1.Sotsologiyada shaxs tushunchasi va uning shakllanish asoslari 2. Shaxs ijtimoiylashuvining ikki fazasi, ijtimoiy faoliyat hamda o'z-o'zini anglash holati 3. Sotsial guruhlarning asosiy belgilari va turlari. 4. Jamiyat va davlatning sotsial mohiyati Xar qanday ijtimoiy tizimning bo'laklari odamlar hisoblanadi. Odamlarning jamiyatga kiritilishi turli birliklar orqali amalga oshiriladi. Xar bir aniq shaxs sotsial guruhlar, sotsial institutlar, sotsial tashkilotlar jamiyatda kabul qilingan qoida va qadriyatlar tizimi, yani madaniyat orqali gavdalanadi. Shunga muvofik inson ko'p sotsial tizimlarga tortilgan bo'lib, ularning xar biri unga shakllantiruvchi ta'sir kursatadi. Shunday qilib, odam fakat sotsial tizimning bo'lagi bulibgina kolmay, uning o'zi xam murkkab tuzilmali tizimda aks etadi. Sotsiologiya shaxsni barcha xilma-xillikdagi majmuida emas, yani tabiat maxsuli sifatida emas, balki ijtimoiy munosabatlar yig'indisi, jamiyat maxsuli sifatida karab chikadi. «Jamiyatni isloh qilish va yangilash bo'yicha ko'p kirrali faoliyatimiz markazida inson, suveren O'zbekistonning fuqarosi turadi. islohotlarning mazmuni ayni xar bir fuqaro o'z qobiliyatini, o'z istedodini namo¸n etishiga, shaxs sifatida o'zini ko'rsatish imkoniyatiga ega bo'lishiga qaratilgan». Shaxs sotsial o'zaro ta'sir va munosabatlarning birlamchi omili bo'lib hisoblanadi. Shu jihatdan karaganda shaxsning o'zi nima? Bu savolga javob berish uchun, avvalo, «inson», «individ», «shaxs» tushunchalarini bir-biridan farqlab olish kerak. «Inson» tushunchasi, umumiy, xamma uchun xos bo'lgan sifat va qobiliyatini izoxlash uchun kullaniladi. Bu tushuncha dun¸da mavjud bo'lgan, tarixan o'ziga xos shunday rivojlana¸tgan birlikki, insoniyatni anglatib, u boshqa xamma moddiy tizimlardan farqli ularok o'ziga xos ijtimoiy faoliyat usullari bilan farq qiladi. Ushbu xa¸tiy faoliyat usuli tufayli inson tarixiy rivojlanishning xamma bosqichlarida, dun¸ning barcha nuqtalarida uziga o'xshash bo'lgan antologiyaga oid holatni saklab koladi. Demak, insoniyat uziga ...