Milliy mentalitetning aqliy va ruhiy intelektual xususiyatlari

Reja: 1. hayot deganda nimani tushunasiz? 2. Ortodoksal islom yo'nalishining akoidi, yani g'oyasi qanday asoslanadi? 3. Mentalitetda ruhiy holat qanday urin tutadi? 4. Xulosa. Biz hayot deganda kupincha moddiy va jismoniy hayotni kuz oldimizga keltiramiz. Bizning tasavvurimizda hayot bu tug'ilish, yashamok va hayotdan kuz yummok degan yanglish tasavvur, mazkur kommunistik mafkura ostida shakllanib kolgan. Aslida xam shundaymi? Movarunnaxrda yashab ijod etgan ulug allomalar imom Zamaxshariy, Axmad Yassaviy, Najmiddin Kubro kabi buyuk mutasavvuf olimlari inson hayotini ikkiga ajratadilar. Ulardan birinchisi bu jismoniy, yani moddiy bor bo'lish va yashash. Bunga shariat axkomlari bo'yicha norma hisoblangan sakkiz xil tushunchalar kiritilgan. Bular farz, vojib, sunnat,mubon, makrux, xarom, mustakarox va mustaxab. Insonning xar bir qilayotgan ishi, amali ana shu sakkiz xil normadan biriga tushadi. Endi ikkinchi bir hayot faoliyat borki buni yuqorida aytilgan sakkiz xil normaga kiritib bulmaydi. Buni ilmixol, murokaba deb nomlanadi. Ana shu murokaba xol vaqtida insonning ruhiy quvvati oshadi. Uning ma'naviy dunyosi boyiydi. Shuning uchun ana shu xolga ega bo'lgan odamlar xalq orasida valiy, faoliyatlari omma xalq uchun ibrat sanab kelingan. Bularni milliy mentalitetga nima aloqasi bor degan savol tug'ilishi mumkin. Uni tushuntirish uchun birgina misol kifoya. sharq dunyosida Abu Mansur mutakallim deb nom olgan Abu Mansur Motrudiy imom Azam mazhabi yo'lini takomillashtirib ortodoksal islom yo'nalishining akoidi yani g'oyasini ishlab chikkan. Bu g'oyaga asosan taqdir va kazo Olloxdan bo'lishligi biror odamga, xattoki tikan xam yaratganning izmisiz kirmasligi, ulug imomlar tutgan yulda sobit bo'lishlik, amal va so'z birligiga rioya qilish kabi talablar kiritilgan. Agarda odam ana shu talablarni bajarmasi yoki inkor etsa u ...