Sotsiologiyaning obyekti va predmeti

Sotsiologiyaning obyekti va predmeti Fanning shakllanish jarayoni malum bir bilimga ehtiyojni anglashdan boshlanadi. Buning natijasi uchun esa insondan yangi faoliyat shakli talab qilinadi. Sotsiologiyaning ilmiy jarayonga olib chiqilishi O. Kont nomi bilan bog'liqdir. U yangi fan tomoni «Sotsiologiya» deb ataladi. XIX asrning 30-yillarida chop etilgan «Pozitov falsafa ruhi» kitobi yangi ijtimoiy fanini paydo bolishidan darak berdi. Shu vaqtdan boshlab sotsiologiyaning obyekti va predmeti ta'rif qilish boshlanadi. Fanning obyekti va predmetini aniqlash tadqiqot metodini belgilash, tarixiy taraqqiyoti va malum bilimlarga erishish darajasi bilan o'sha fanning mavqeini belgilab olish mumknn bo'ladi. Sotsiologiyaning mustaqil fan sifatida kechroq paydo bo'lishi, boshqa fanlarga nisbatan yosh bo'lganligidan uning obyekti va subyekti muammosi hozirgi kunda ham eng dolzarb muammodir. Chunki bu masala sotsiologiyaning vazifasini aniqlab beradi. Hozirgi kunda, fandagi bo'linish (differensiya) jarayoni tuganlanmagan bir sharoitda shuningdek sotsiologiyaning faoliyat ko'lami aniq belgilanmagan bir vaqtda, uning obyekti va predmetini aniqlash qiyin masaladir. Mana shuning uchun hozirgi vaqtda bazi tadqiqotchilar sotsiologiyaning predmetini 100 dan ortiq ta'rifi borligini aytadilar. Bu masalani hal qilishning qiyin tomoni uning strukturasini (tuzilishi) murakkabligi va u inson bilimining turli darajasini o'z ichiga olishi, hamda turli nazariy metodologik prinsiplarga ega bo'lishidadir. Sotsiologiyaning tadqiqot obyektini eng umumiy jihatga bo'linishi - jamiyatning makro va mikro jarayonini tahlil qilishdan iboratdir demak sotsiologiyaning obyekti va predmeti muammosini hal qilishlik ana shu yuqooridagi jarayonlarni hisobga olib sotsiologiyaning o'ziga hos tomoni ko'rsatib berishdan iboratdir. Sotsiologiyaning obyekti va predmetini tushunish uchun sotsiologiya klassiklari asarlariga suyangan holda hozirgi zamon fanining holatini va rivojlanish tendensiyalarini hisobga olish kerak. Biroq, bu masalani xal qilishdan oldin obyekt va ...