Arab davlatlari tarixi (birinchi jahon urushi yillarida)

Arab davlatlari Reja: 1. Urushning arab davlarlariga ta'siri 2. Suriya. Iroq. 3. Milliy tiklanish qiyinchiliklari. Arab davlatlari dunyoning ikki qit'asida (Osiyo va Afrikada) joylashgan. XX asr boshlarida bar- cha arab davlatlari mustamlaka yoki yarim mustamlaka bo'lganlar. Xususan, Osiyoda joylashgan arab davlatlari Tur-kiya imperiyasi tarkibiga kirgan. Afrika qit'asidagi Misr va Sudan - Buyuk Britaniyaning; Tunis, Jazoir va Marokash - Fransiyaning; Marokashning bir qismi - Ispaniyaning; Liviya esa Italiyaning mustamlakasi edi. Birin-chi jahon urushi natijasida Turkiya imperiyasi quladi. Biroq bu hodisa barcha arablarga ham mustaqillik keltirgani yo'q. Saudiya Arabistoni va Yaman mustaqil davlatlarga aylandi. Osiyodagi arab hududlari (Millatlar Ligasining mandat tizimiga asosan) Buyuk Britaniya va Fransiya nazorati ostiga berildi. Shimoliy Afrikada yashovchi arab xalqi mustamlaka zulmi ostida qolaverdi. Bunga qarshi xalq milliy-ozodlik kurashini tobora kuchaytirdi. Suriya to'rt asr davomida Turkiya mustamlakasi bo'lib kelgan. Birinchi jahon urushi oxirida esa u Fransiya qo'shinlari tomonidan ishg'ol etildi. XX asr boshlarida ham Suriyada o'rta asrlarga xos ishlab chiqarish munosabatlari hukmron edi. Aholining asosiy qismi qishloq xo'jaligi bilan shug'ullanar, yerning ko'pchiligi katta yer egalari (feodallar) qo'lida edi. Dehqonlar (fallohlar)ning katta qismi bir par-cha yerga ham ega emasdi. Ular ijaraga yer olib ishlashga majbur edilar. Sanoat juda sekin rivojlanmoqda, p'z vatanida ish topa olmagan ziyolilar chet elga ketishga majbur bo'lardi. Suriya xalqi Turkiyaning Antanta davlatlariga toiashi zarur bo'lgan tovonning bir qismini to'lashga majbur etildi. Bu esa, o'z navbatida, aholi turmush darajasini yanada yomonlashtirib yubordi. 1918-yilning noyabr oyidayoq Suriya xalqining milliy-ozodlik kurashi boshlandi. Fallohlar partizan guruhlarini tuza boshladilar. 1919-yil La-takiyada ko'tarilgan qo'zg'olon 3 yil davom etdi. Parij tinchlik konferensi-yasida ...