Fransiyada 1848 yil inqilobi va ikkinchi respublika

Respublika Reja: 1. Respublika davlat boshqaruv shakli 2. Prezidentlik Respublikasi 3. Dualistik Respublika 4. Sotsialistik Respublika 5. Parlamentar Respublika 6. Teokratik Respublika 1. Respublika davlat boshqaruv shakli Respublika so'zi lotincha Respublika so'zidan olingan bo'lib, jamoa ishi degan manoni anglatadi. Respublika eng demokratik davlat boshqaruv shakli hisoblanadi. Respublika davlat boshqaruvi sharoitida, demokratik tamoyil-lar, tenglik, fikrlar xilma-xilligi, hokimiyatning taqsimlanishi tamoyillari mustahkamlanib, mamlakatda demokratiyani qaror topishini tezlashtiradi. Shuni alohida belgilanishiga etibor berish lozimki, vakolat-larning taqsimlanishi mukammal sharoitlar yaratilgan taqdirdagina haqiqiy hisoblanadi. Bu shundan iboratki, ayrim turdagi respub-lika shaklidagi davlat boshqaruviga nomigagina jamiyat masalalari ham etilib, amalda bitta shaxsning xohish-idorasini ifodalaydi. Masalan, mamlakatda davlat to'ntarishi tufayli butun hokimiyat prezident lavozimi bilan bir shaxs qo'liga o'tib qoladi va diktaturalik rejimi o'rnatiladi. 1993 yilda Gitler Germaniyada, 1960 yil J.Mobuta Jazoirda, 1967 yilda qora polkovniklar nomi bilan Germaniyada, 1973 yilda A.Pinochet Chilida hokimiyatni davlat to'ntarish qilib egallangan edi. Buning oqibatida mamlakatda davlat rejimi yagona diktator hukmida, millionlab begunoh insonlarning qirilib ketishiga sabab bo'lgan edi. Agar biz bunga yanada kengroq manoda tushuncha beradigan bo'lsak, 1973 yil qora polkovniklar deb atalgan bir guruh shaxslar tomonidan amalga oshirilgan davlat to'ntarish bir tomondan monar-xiya tuzumini yo'q qilgan bo'lsa, ikkinchi tomondan Respublika davlat boshqaruvi shakliga o'tganligini elon qilgan bo'lsa, holi hech qan-day demokratik tartib qoidalar amal qilinadi yani monarxiyadan farq qilmaydigan boshqaruv usuli o'rnatildi. Davlat boshlig'i prezident vakolatlari cheklanmadi u faqat o'limi tufayli yoki boshqa kuchlarining zo'rlik bilan hokimiyatni egallasagina o'z lavozimidan mahrum etilishi mumkin edi. Bunday holat sobiq ittifoq davrida ham hukm surgan edi. Say-lovlar nomigagina o'tkazilib davlat boshlig'i umrbod o'z lavozimida qolar edi. Jamoaviy boshqaruvning optimal darajasini ta'minlash uchun liberal demokrat ideologlari mazkur boshqaruv shaklining aniq ommaviy tashkilot hokimiyatni taklif qildilar. Bu tur davlat shaklining o'ziga xos xususiyati hokimiyatlarning bo'linish tamoyili asosida qurilishidir. Yana bir umumiy farqi mazkur boshqaruv shaklida oliy ijroiya hokimiyat yo xalq tomonidan saylanadi yoxud parlament tomonidan rasmiylashtiriladi (parlament Respublikasi) yoki tasdiqlanadi (prezident Respublikasi). Yuridik tuzilishiga ko'ra xalq suvereni-tetining yagona manbai sifatida namoyon bo'ladigan davlat respub-likadir. Respublikada davlat boshlig'i saylanadigan mansabdor shaxs (prezident) yoki kollegial organ hisoblanadi. Respublika xalq oldidagi mas'uliyat bilan rasmiy bog'liq bo'lmagan har qanday davlat muasasasini rad qiladi. Respublikada qonunlar davlatning hamma fuqarolari yoki uning vakillari deputatlari ishtirokida qabul qilinadi. Bu Respublikalarni ikki kategoriyaga bo'lishga imkon beradi: bevosita Respublika boshqaruv shakli; vakillik Respublikasi. Davlat boshlig'ining maqomi va parlamentning huquqiy o'rniga ko'ra prezidentlik, parlamentar va teokratik Respublikalarga bo'linadi. 2-§. Prezidentlik Respublikasi Prezidentlik Respublikasi- bu davlatda prezident siyosiy mustaqil bo'lib, davlat boshlig'i o'zining mas'uliyati ostida qaror ...