Ilk o'rta asrlarda o'rta osiyoda tarixiy bilimlar taraqqiyoti

Ilk o'rta asrlarda o'rta osiyoda tarixiy bilimlar taraqqiyoti REJA: 1. O'rta Osiyo davlatlari bilan Turk hoqonligi o'zaro munosabatlari tarixshunosligi. 2. Arablar bosqini va uning tarixiy bilimlar rivojiga ta'siri. 3. O'rta Osiyoda IX-XII asrlarda madaniy yuksalish tarixshunosligi. 4. Narshaxiyning «Buxoro tarixi» asarining uslubi va tafakkuri. 5. Tarixiy bilimlar rivojlanishida yangi mazmun, yangi shaklda pragmatizmning kuchayishi. 1. O'rta Osiyo davlatlari bilan Turk hoqonligi o'zaro munosabatlari tarixshunosligi. V-VI asrlarda O'zbekiston tarixi Eftaliylar davlati tarixi bilan bog'liq. Eftaliylar saklar va massagetlarning avlodlaridir. Eftaliylar juda katta hududda o'z hukmronliklarini o'rnatdilar. 563-567 yillari turk hoqoni Istemi (Dizovul) Eron hukmdorlari bilan ittifoq tuzib, Eftaliylar davlatiga zarba beradi va ularga qarashli erlarni bo'ysundirishga muvaffaq bo'ladi. VI asr o'rtalarida Turk hoqonligi zaminida ilk katta er egaligi munosabatlari shakllana boshladi. O'zaro urushlar natijasida bo'linib ketgan G'arbiy turk hoqonligi markazlashmagan davlat bo'lib, 15 ga yaqin mustaqil hokimliklardan, So'g'dda uechji xalqidan chiqqan jabg'u, Buxoroda mahalliy buxorxudot, Farg'onada ixshidlar kabilardan tashkil topgan edi. Hoqonlik tarkibiga kirgan xalqlar bir qismi So'g'd, Xorazm, Toxariston, Farg'ona dehqonchilik, shahar aholisi hunarmanchilik va savdo-sotiq bilan, uning tog'li va cho'l tumanlarida istiqomat qiluvchi katta qismi esa chorvachilik bilan shug'ullangan. O'rta Osiyo davlatlari bilan Turk hoqonligi o'zaro munosabatlari tarixini T.Saidqulov, L.N.Gumilev Abushiy Xasan Ato va Turon Usmon asarlari orqali bilib olishimiz mumkin. Bu asarlar orasida Nasimxoning «Turk hoqonligi» nomli asari alohida o'rinni egallaydi. Garchi olim filolog bo'lsada, qadimgi turkiylarning imon-e'tiqodi, madaniyati, turmush tarzi haqida qiziqarli ma'lumotlarni keltiradi. Ushbu asarning e'tiborli joyi shundakim, N.Y.Bichurin, S.G.Klyashtorniy, V.A.Liviщits kabi tarixnavislarning ilmiy merosini yangicha yondashuv asosida talqin qila olgan. 2. Arablar bosqini va uning ...