O'rta asrlarda Afrika davlatlari

o'rta asrlarda Afrika davlatlari Reja: 1. g'arbiy Afrikadagi qul savdosi va Yevropadalvatlarning istilochilik yurishlari. 2. XVI-XVII asro'rtalarida Mali Davlati. XVI-XVII asr o'rtalarida Songai davlati. Kanem-Bornu davlati. Janubiy Nigeriya davalatlari (Oyo, Beniya). Oltin qirg'oq va Fil suyagi qirg'og'i davlatlari. Ashanti ittifoqi. Efiopiya. Kongo. Angola. Luba. arbiy Afrikadagi qul savdosi va Yevropadalvatlarning istilochilik yurishlari. XV 2-soragidan boshab arbiy Afrikada qirg'oq bo'yi hududlariga portugallar va ispanlarning kirib kelishi boshlandi. 1434-1482 yillar oralig'ida portugallar va isponlar bahodor orolidagi Kongo daryosigacha bo'lgan barcha hududlarga o'rnashib olishdi. Zangori Missa orollari portugallar tomonidan 1450-62 yillarda qul savdosining 1-markaziga aylantirildi. Ayniqsa 1475 yil arbiy Afrika qirg'oqlariga suqulib kirib kelish kuchaydi.Bunga sabab Lissabonlik savdogar Fernando Gomesning Ankobra va Volta daryolari oralig'idan oltinga boy bo'lgan hududni topib olganligi bo'ldi. Bu hududda yashovchi fanti qabilasi Afrika xalqlari ichida portugallarning 1-qurboni bo'ldi. Portugallar Oltin Qirg'oqda 1482 yilda San Xorxeda Mina (Ellina) tosh fortini bunyod qilishdi. Dastlabki vaqtlarda qul savdosi uncha muxum bo'lmagan, sababi Evropada bunga extiyosh yo'q edi. 16-asrning oxirlariga qadar Portugaliya arbiy Afrikadamavjud bo'lgan yagona davlat edi. Portugallar Senegal va g'ambiya daryolari orqali qitaning ichiga kirib borishdi, ular 1534 yilda Mali, 1565 yilda esa Tombukgu hududlariga etib kelishdi. Portugallarning asosiy etibori quyi Gvineyaga qaratilgan edi. Ular bu hududni 4 qismga bo'lishdi va ularniana shu yerda mavjud bo'lgan mahsulotlarning nomi bilan aytishdi: Ziravorlar qirg'og'i, Fil suyagi qirg'og'i, Oltin qirg'oq, Tutqunlar qirg'og'i. Portugaliyalik savdogarlar asosan Oltin qirg'oq va Fil suyagi qirg'og'ida faolroq harakat qilishar edi. Ular Elminadan tashqari Aksim, Shame kabi fortlarni barpo qilishdi. Janubiy Nigeriya qirg'oqlari portugaliyaliklarni nixoyatda qiziqtirib qo'ydi. ...