O'rta Osiyo tasavvuf tariqatlari tarixi

O'rta Osiyo tasavvuf tariqatlari tarixi BUXORO - 2014 1-ma'ruza. Tasavvufning paydo bo'lishi va shakllanishi (2-soat) Reja: 1. Tasavvuf tarixiga doir manbalar tavsifi. 2. Tasavvufning paydo bo'lishi. Ilk mutasavvuflar (Junayd Bog'dodiy, Ibn Arabiy, Mansur Xalloj) Tasavvuf ta'limotining shakllanishi va taraqiyoti uzoq davr davom etgan bir hodisa bo'lib, o'ziga xos mustahkam mafkura kuchiga aylangan. Markaziy Osiyoda tasavvuf 10-12 asrlarga kelib nazariy va amaliy jihatdan takomillashdi. Tasavvuf va uning tariqatlari ijtimoiy hodisa sifatida jamiyat taraqqiyotiga xizmat qilgan. Tarakqiyot asosida tasavvufning yaxshi, ideal jamiyat haqidagi qarashlar vujudga kelgan. Tasavvuf bunday jamiyatga zo'rlik inqilob yo'li bilan emas, balik har insonni axloqiy tarbiyalash orqali etishish mumkin deb utirgan. Insonning mutlaq haqiqat mutlaq adolat va poklikka erishish istaklari ayni tasavvufda mujassam bo'lgan. Islom dini maanviyatining muhim tarkibiy va ajralmas tarkibiy qismi bo'lgan tasavvuf o'z tarixi, shakllanishi va takomillashuvi jarayoniga ega. Tasavvuf musumonchilik maahnaviy hayotining e'tiqod, axloq, huquq, falsafa, adabiyot, san'at kabi turli-tuman jabhalaridan chuqur joy olib kelgan. Markaziy Osiyo xallari ma'naviy hayotida islom dini va tasavvuf ta'limoti muhim o'rin tutadi. Har bir xalqning tarixida barcha ijtimoiy-ma'naviy hodisalar o'shzining turli darajadagi ta'siriga ega bo'shladi va bu hol shu xalqlarning keyingi hayotida ham etarli ahamiyat kasb etadi. Tarix o'timish bilan kelajakni bog'lab turuvchi ko'prikdir. Inson o'z amaliy faoliyati davomida har doim o'zi bosib o'tgan yo'liga murojaat qiladi, o'z tajribalariga asoslanib, undagi ijobiy jihatlardan keying8i faoliyatida amaliy tarzdla foydalanadi. Jamiyat uchun ham uning tarixi mana shu jihatlari bilan muhimdir. Tarix jamiyatda buyuk murabbiy sifatida katta tarbiyaviy ahamiyatga ega. Tasavvuf ta'limoti ham Markaziy Osiyo xalqlarining bir necha asrlik tarixida davomida ma'naviy ...