O'zbek xalqining etnik shakllanishi, ilk o'rta asrlar davlatchiligi

O'zbek xalqining etnik shakllanishi, ilk o'rta asrlar davlatchiligi Reja: 1.O'zbek xalqining etnik asosini tashkil etgan tub joy urug'-qabilalar, elatlar va ularning etnik tarkibiga milodiy VII asrgacha yuz bergan siyosiy vaziyatning ta'siri. 2.Ko'chmanchi kidariylar, xioniylar va eftaliylarning O'rta Osiyoga yurishi. 3.Turk hoqonligining vujudga kelishi, aholining etnik tarkibi, idora usuli. 4.Arab xalifaligining paydo bo'lishi, ularning bosqinchilik yurishlari. Tayanch so'z va iboralar: Etnogenez, o'zbeklarning tarixiy vatani, urug', qabila, elat, xalq, millat, etnik-madaniy jarayon, skiflar, saklar, massagetlar, ikki daryo oralig'i tipi, o'zbek xalqi shaqlanishi bosqichlari, o'zbek atamasi. Kidariylar, eftalilar, kadivar, kashovarz, Mazdak, Bumin Xaqon, budun, qora budun, tudun, najjorlik, yabg'u, badaviylar, Quron, juzya, xiroj, zakot, Qutayba ibn Muslum, Go'rak, Tarhun, Muqanna qo'zg'aloni, Abumuslum. 1. O'zbek xalqining kelib chiqishi - etnogenezi juda kam o'rganilgan, tarix, arxeologiya, etnografiya, antropologiya, tilshunoslik, folklorshunoslik kabi fanlarning ancha jiddiy tadqiqotlarini kutayotgan masalalardan biridir. 1998 yil iyunida Prezident I.Karimov ham tarixchilar va O'R FA ning rahbariyati bilan Tarixiy xotirasiz kelajak yo'q mavzusidagi uchrashuvida biz o'zimizni millat deb bilar ekanmiz, o'zbekchiligimiz haqida aniq tushunchaga ega bo'lishimiz kerak, deyish orqali xalqimiz etnik shakllanishi masalasini chuqur o'rganish zarurligini ko'rsatgandi. O'zbeklarning tarixiy vatani - ular tarqalgan geografik hududdir. Taxminan hozirgi kunda O'zbekiston va unga qo'shni mamlakatlarda yashayotgan o'zbeklar soni 25 mln. ni tashkil qiladi. Bunga Saudiya Arabistoni, Turkiya, Olmoniya, AQSH va boshqa uzoq xorijdagi bir millionga yaqin muxojir o'zbeklar kirmaydi. Mazkur raqamdan 20 milliongacha o'zbek ona yurt O'zbekistonda, 2 mln. ga yaqin Afg'onistonda (Xuroson o'zbeklari), 1,5 mln. Tojikistonda, 0,6 mln. Qirg'izistonda, 0,5 mln. Qozog'istonda va 0,4 mln. Turkmanistonda istiqomat qiladi. O'zbeklar tarqalgan bu yerlar ruslar ...