O'zbekistonning mustaqillik yo'lidagi ilk qadamlari, Prezidentlik boshqaruvi joriy etilishi

O'zbekistonning MUSTAQILLIGI YO'LIDAGI DASTLABKI QADAMLAR. PREZIDENTLIK BOSHQARUVINING JORIY ETILISHI. Qayta qurish va mustaqillik g'oyasi .I. Kari movning mamlakat rah bar, etib saylanishi. 80-yillarning o'rtalarida boshlangan qayta qurish jamiyat hayotida jiddiy o'zgarishlarni xususan, O'zbekiston haddan tashqari o'zgarib ketdi. Qayta qurish, jadallashtirish shiori ostida boshlangan jarayonlar milliy o'zlikni anglashning yuzaga kelishiga turtki bo'ldi. Pirovard natijada u mustaqillik, istiqlol g'oyalarining ustuvor ahamiyatga ega bo'lishiga olib keldi. Mustaqillik, istiqlol kabi muqaddas so'zlar avval juda ehtiyotkorlik bilan e'tirof etilsa, so'ngra u ochiq-dan-ochiq amalga oshirilishi shart bo'lgan muammo sifatida kun tartibiga qo'yildi. Ozodlik g'oyasi 80-yillar o'rtalarida millatchilik, SSRni ichidan turib qo'porish tarzida baholangan bo'lsa, u 90-yillar arafasiga kelib obyektiv zarurat, ijtimoiy burch ma'nosida tushunildi. Shu ma'noda qayta qurish SSRning parchalanishini tezlatuvchi omil sifatida baholanishi mumkin. Ayni payt-da, mustaqillik g'oyalari aynan 80-yillar o'rtalaridan paydo bo'la boshladi, deyish ham xatodir. Istiqlol g'oyasi O'zbek xalqining ming yillik tanxida eng muqaddas tuyg'u sifatida muhim ahamiyat kasb etgan. O'zbek mil-lati ijtimoiy-siyosiy, madaniy hayotida istiqlol, erk har doim ustuvor bo'lgan. Siyosiy ta'qiblarga asoslangan ma'muriy-buyruqbozlik tizimi davrida ham millatparvar va erkparvar ziyolilarimiz xalqning alamli dardi, hasrati-ni bayon etganlar. Ammo uni oshkor ravishda, baralla bayon etish imkoni 80-yillarning ikkinchi yarmidagina vujudga keldi. Mustaqillik uchun kurash har bir sohada avj oldi. Iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, ayniqsa, madaniy jabhalarda istiqlolga erishish harakati SSRni titratdi, uning kuchli zanjirlari uzilishiga olib keldi. Sobiq SSRning vaqtin-chalik rivojlangan davrlarida ham G'arbdagi sovetshunoslar adolatsizlik, qo'rqitishlarga asoslangan bunday rejimning poydevori mustahkam emasligini ta'kidlagan, uning albatta parchalanib ketishini bashorat qilgan edi-lar. Haqiqatdan ham shunday bo'ldi. Markaz jilovni qo'ldan bermaslik uchun butun imkoniyatlarni ishga solayotgan bir ...