Dastlabki o't o'chirish vositalari

1. Dastlabki va avtomatik o't o'chirish vositalari.
2. O't o'chirishning muhim va ko'chma vositalari.
3. Mexanizatsiyalashgan o't o'chirish vositalari.
4. Yong'in xaqida xabar berish, aloqa vositalari va yong'inning oldini olish tadbirlari.
5. To'qimachilik, paxta-ipak va yengil sanoatidagi xom-ashyosining yong'in xavfli bo'yicha baxolash.

Dastlabki o't o'chirish vositalari Reja: 1. Dastlabki va avtomatik o't o'chirish vositalari. 2. O't o'chirishning mukim va kuchma vositalari. 3. Mexanizatsiyalashgan o't o'chirish vositalari. 4. Yong'in haqida xabar berish, aloqa vositalari va yong'inning oldini olish tadbirlari. 5. To'qimachilik, paxta-ipak va yengil sanoatidagi xom ashyosining yong'in xavfli bo'yicha baholash. Dastlabki va avtomatik o't o'chirish vositalari. Yonish jarayoni tuxtashi uchun oksidlanish-tiklanish ekzotermik zanjir reaksiyasi uzilishi kerak. Bu reaksiyani tuxtashning fizik hamda ximik usullari qo'llaniladi. F i z i k u s u l l a r i - bu alangani yonuvchi modda yuzasidan uzib tanlash, yonuvchi modda yuzalari haroratini alangalanish haroratidan pasatstirish, oksidlovchi modda (kislorod) konsentratsiyasini kamaytirish (kupincha yonmaydigan gazlar konsentratsiyasini oshirish hisobiga) va yonuvchi modda bilan oksidlvchi bir-biridan ixotalash. K i m yo v i y u s u l l a r i yonish reaksiyasini tormozlash hisobiga amalga oshiriladi. O't o'chirish vositalari asosan uch guruhga bulinadi: 1) yonishni tugatish usuli bo'yicha - sovituvchi, aralashtiruvchi (chapishtiruvchi), ixotalovchi, ingibirlashtiruvchi; 2) elektr o'tkazuvchanligi bo'yicha - elektr tokini o'tkazuvchi (suv, bug, kupik), elektr tokini o'tkazmaydigan (gazlar, kukunli birikmalar); 3) zaharliligi bo'yicha- zaharli (freon, brometil), kam zaharli (karbonat angirdrid, azot), zaharsiz (suv, kupik, kukunli birikmalar). S u v.O'tni o'chirishda eng keng tarkalgan modda suvdir. Suv uzining quyidagi xususiyatlari tufayli o'tni o'chirishda eng afzal modda hisoblanadi. Suvning issiqlik sigimi katta, yonayotgan yuzaga tushgan suv uning issikligini yo'tib oladi. Ma'lumki, 1 litr suv taxminan 539 kal. yuqori haroratli yuzalarga tushgan suv tezda buglanadi. Buglanish natijasida uning hajmi 1700 marta ortadi va vaqtincha yonayotgan yuzani kamrab olib havodagi kislorod miqdorini kamaytiradi. Suvning yuzalarni xullash xususiyati yong'inni tarkalmasligida katta rol uynaydi. Uning sirt taranligi kichik (0,073 nm) bo'lganligi uchun yonayotgan moddalarning tirkish va teshiklariga tezda kirib ularni sovo'taladi. Bular xammasi o'tni o'chirishda katta ahamiyat kasb etadi. Paxta tolasi yonganda suv bilan o'chirish unchalik samarali emas. Yonayotgan paxta toyilarni xovuzga tashlab yuborib, bir xaftadan sung olinganda yana to'tay boshlagan xollari xam kuzatilgan. Buning sababi suvning sirt taranligi kichik bo'lishiga qaramay juda kichik tirkishlarga, masaln, paxta tolasi, paxta changni yuzalaridagi tirkishlarga kira olmaydi. Ularning atrofi suv bilan koplagan bo'lishiga qaramay, tolaning ichki qismi chuglanishda davom eta beradi. Shuning uchun paxta yonganda uni o'chirish uchun sirt tarangligini kamaytirish maqsadida xullovchi moddalr kushiladi. Bu tadbir suv sarfini 2-2,5 marta va o't o'chirish vaqtini 20-30 foizga kamaytiradi. Keng tarkalgan xullovchi moddalardan biri OP-1 suvga ogirligi bo'yicha 3,5-4 miqdorida kushiladi.Paxta tolalarini o'chirishda nekal NV xulovchisi 0,7-0,8 (ogirligi bo'yicha) miqdorida kulaniladi. Sunggi paytlarda suv neft mahsulotlarini ...