Aytilishi va yozilishi bir biridan farq farq qiladigan so'zlar
XORAZM VILOYATI GURLAN TUMANI 14-UMUMIY O'RTA TA'LIM MAKTABINING BOSHLANG'ICH TA'LIM FANI O'QITUVCHISI MADAMINOVA ZEVARNING UNDOSH TOVUSHLAR MAVZUSIDAGI OCHIQ DARSI TAQDIMOTI UNDOSH TOVUSHLAR TIL MILLAT KO'ZGUSI Mashhur yozuvchi va shoirlar tomonidan ishlatilgan so'zlar miqdori Alisher Navoiy 26035 ta Pushkin 21193 ta Shekspir 1800 dan ortiq Jomiy 17600 ta Abdulla To'qay 1400 dan ortiq. O'ZBEK ADABIY TILINING BO'LIMLARI QO'LLANISHIGA KO'RA TIL BIRLIKLARI NUTQ TOVUSHLARINI HOSIL QILUVCHI NUTQ ORGANLARI HOSIL BO'LISH O'RNIGA KO'RA OVOZ VA SHOVQIN ISHTIROKIGA KO'RA Shovqinlilar: jarangli jarangsiz JARANGLI UNDOSHLAR: B, D, G, J, V, Z, G', L, M, N, R, NG Jarangsiz undoshlar: p, f, t, s, k, ch, x, q, h, sh HOSIL BO'LISH USULIGA KO'RA TIL UNDOSHLARI JARANGLI UNDOSHLARNING JARANGSIZ JUFTI UNDOSHLARNING TARKIBIGA KO'RA BIR XIL UNDOSHLAR YONMA-YON KELSA, AYRIM UNDOSHLARNING IMLOSI UNDOSHLARNING BO'G'INGA BO'LINISHI OLINMA SO'ZLARDA UCHRAYDIGAN TOVUSHLAR Tovushlar o'zgarishi Tovush moslashuvi (assimilatsiya) Ket+di=ketti Ot+dan=ottan Tilak+ga=tilakka Tuz+siz=tussiz Yigit+cha=yigichcha Tovush tushishi Maorif-ma;rif Qiroat-qiro;t Xursand-xursan Egalik qo'shimchalari qo'shilganda Burun=burni Qorin=qorni Shahar=shahri Ulug'=ulg'ay Q-G' K-G Qishloq-qishlog'I kurak-kuragi O'roq-o'rog'I yurak-yuragi Bo'taloq-bo'talog'I bilak-bilagi Tovush orttirilishi Fikr=fikir Hukm=hukum Asr=asir Ilm=ilim Tovush jarangsizlashuvi Kitob-kitop qand-qant band-bant ozod-ozot aytib-aytip Tovushlar moslashishi kelishik qo'shimchalarida Yurak+ga = yurakka Tilak+ga = tilakka Ammo otlashgan so'zlarda va atoqli otlarda bu sodir bo'lmaydi Pedagog-pedagogga 11ta undosh tovush esa shakl yasovchi vazifalarni bajaradi Lug'aviy shakl Sintaktik shakl -B: o'qi +b=o'qib -K: keidi+k=keldik -N: beza+n=bezan -M: keldi+m=keldim -T: isi+t=isit -Ng;kel+ng= keling -Y:o'qi+y=o'qiydi -Sh: o'qi+sh=o'qish -V: sayla+v=saylov SH- harflar birikmasi Shahar, qishloq, shar Ayrim so'zlarda sh harfi ikki tovushni ifodalasa, ular orasiga tutuq(') belgisi qo'yiladi. Is'hoq -Ishoq As'hob -Ashob BURUN TOVUSHLARI ...