Tasviriy san'at fanidan Kompozitsiya tuzishda ifoda vositalari taqdimoti

Kompozitsiya tuzishda ifoda vositalari 5-sinf tasviriy san'at darsligi asosida 1-mavzu: Kompozitsiya tuzishdan maqsad - mavzuga muvofiq keladigan elementlarni tanlab olib, ularning qismlari o'rnini almashtirish, yangi detallar kiritish orqali original mazmunni ifodalovchi ijodiy ishlarni bajarishdan iborat. Kompozitsiyaning asosiy vositalari, tushunchalari va ularning ifodalanishi haqida to'liq ma'lumot olinadi. Masalan, kompozitsiya vositalaridan biri- format hisoblanadi, uning uchta ko'rinishi mavjud: yotiq holati (gorizontal), tik holati (vertikal) va kvadrat shaklida bo'ladi. Rassomlarning turli holatdagi formatda tasvirlangan asarlari, masalan, R. Ahmedov ning «Anorlar», S. Abdullayevning «Navoiy va Husayn Boyqaro», N. Oripovaning «Bahor», A. Kuindjining «Qayinzorda» kompozitsiyaning ifoda vositasi tahliliga misol bo'la oladi. Kompozitsiya vositalaridan biriga makon tushunchasi kiradi, ular ko'p planli va bir planli ko'rinishda bo'ladi. Vositalardan yana biri, kompozitsiya markazi - mutanosiblik, dinamika va statika, rang, yorug'-soya, kontrast, ritm, dekorativlik va yaxlitlik kabi tushunchalarni o'z ichiga oladi. O'zbekiston rassomlari ijodida barcha kompozitsiya ifoda vositalarini kuzatishimiz mumkin. Estetik kashfi yotlarni Mikelanjelo, Titsian, Rembrandt, T.Yablonskaya, A.Savrasovning o'lmas asarlarida kompozitsiya tuzilishi, badiiy vositalar yordamida aks etganini ko'rish mumkin. ...