5-sinf Adabiyot fanidan topishmoqlar dars taqimot

TOPISHMOQLAR BILIB OLING! Barcha xalqlar og'zaki ijodining eng sevimli, qiziqarli va o'ziga xos turi topishmoqlar hisoblanadi. Topishmoqlarni ba'zan «topmacha», «jumboq», «matal» deb atashgan. Mumtoz adabiyotda ular «chiston» ham deyiladi. Topishmoq hammabop ommaviy janrdir. Topishmoqlar kishining tasavvuri va tafakkurini o'stiradi, ayniqsa, bolalarni topag'on bo'lishga, hozirjavoblikka o'rgatadi. U N U T M A N G ! Topishmoqlar nasriy va she'riy shaklda ixcham, sodda va ravon, qofiyali uslubda to'qiladi. Topishmoqda yashirin ma'no ko'pincha majoziy shaklda keltiriladi, aniqrog'i, narsa nomi biron-bir qush, hayvon, buyum, o'simlikka qiyoslangan holda beriladi. Topishmoqni yechmoqchi bo'lgan kishi unda keltirilgan ko'chma belgilarini xayolida mantiqan solishtiradi va uni hayotdagi belgilarga to'g'ri kelishiga qarab javobni topadi. DIQQAT! Topishmoq­larda o'xshatish, sifatlash, mubolag'a, kichraytirish, metafora, jonlantirish kabi badiiy tasvir vositalari va usullaridan keng foydalaniladi. Topishmoq qatnashadigan ertaklar 2 xilda bo'ladi: a) topishmoqli ertak - topishmoq ertak ichida keladi. b) ertak-topishmoq - asar voqealari topishmoq asosida qurilgan bo'ladi. Topishmoqlar o'zining yaratilish davriga ko'ra 2 xil: An'anaviy topishmoqlar - an'anaviy topishmoqlar zamirida xalqimizning tarixi, qadriyatlari aks etadi. Zamonaviy topishmoqlar - kundalik turmushimizdagi o'zgarishlar, fan va texnika yutuqlari o'z ifodasini topadi. TOPING? SAVOL VA TOPSHIRIQLAR Topishmoqlarni yana qanday nomlar bilan atashadi? Topishmoqda yashiringan ma'no qanday shaklda ifodalanadi? Topishmoqlarni aytish va uni yechish jarayoni qanday kechadi? Topishmoqlarni yechishda «jazolash», «shahar» yoki «qishloq» berish nimalarni anglatadi? Ertak-topishmoq nima? E'TIBORINGIZDAN XURSANDMIZ! ...