8-sinf Biologiya fanidan Jins genetikasi va unga doir masalalar yechish dars taqdimoti

Qoraqalpog iston Respublikasi Ellikqal a tumani 44 sonli maktabning Biologiya fani o qituvchisi Sho rtanbayeva Nurgul Tangirjan qizining Jins genetikasi va unga doir masalalar yechish mavzusida amaliy mashg ulot dars taqdimoti Genetika fani tarixida dastlab genlarni harflar bilan ifodalashni G Mendel joriy etgan U Genning dominant allelini bosh harflar retsessiv allelini esa kichik harf bilan ifodalagan Lekin keyinchalik ko p organizmlarda turli belgilarni aniqlagach ular bir xil harflar bilan belgilash chalkashliklarga olib kelishini aniqlaydi va hozirgi paytda genni ingliz tilidagi so zning bosh harfi bilan ifodalash qabul qilindi Organizmlarda xromosomalar 2 xil bo ladi Autasoma xromosomalar ular bir xil tuzulishga ega X xromosomalardir Jinsiy Xromosomalar ular erkaklik yoki urg achilikni bildiruvchi xromosomalardir Bular urg ochilarda XX erkaklarda XY ko rinishida bo ladi Lekin ayrim organizmlarda Qushlarda sudralib yuruvchilarda va ayrim hashoratlarda erkagi XX urg ochisi XY bo ladi Qandala va ninachilarda urg ochi organizmda XX erkagi XO Kuya kapalagida esa aksincha Urg ochilarida XO erkaklarida XX Bo ladi Odamda xromosomalar gaploid holda 23 ta diploid holda 46 ta 44 tasi bir xil tuzilishga ega autasomalardir qolgan 2 tasi XX yoki XY bular jinsiy xromosoma hisoblanadi Jinsiy hujayralarda xromosomalar gaploid to plamda joylashgan Farzandning bola yoki qiz Erkak Ayol bo lishi erkak organizmidagi 44 XY 44 XX XY xromosomalariga bog liq Demak ota XY ona XX 44 XY 44 XX 22 X 22 Y 22 X 44 XX 44 XY Qiz O g il bu erkak va ayollarda meyoz jarayonida xromosomlarning normal taqsimlanishi Meyoz ko paysih bunda urug lanish jarayoni kechadi ...