7-sinf Ona tili fanidan Olmosh so'z turkumi va uning tasnifi

OLMOSH SO'Z TURKUMINI DURDONA LOLAYEVA USLUBI BILAN O'RGANISH. 1-10 qismli SALOM mening ismim DURDONAXON. Men sizlarga serquyosh o'lkadagi eng mashhur oila - OLMOSHJONlar oilasi haqida so'zlab bermoqchiman. O'zbek tili davlatida serfarzand va butun olamga mashhur bir oila yashar ekan. Biz siz bilan shu oila yashayotgan xonadonga yo'l olamiz. Sizga bu sayohatda mening aziz va sevimli o'quvchilarim hamrohlik qiladi. Sayohatingiz mazmunli va bexatar bo'lsin! Assalomu alaykum mening ismim Dilobarxon.Sizga hamrohlik qilishdan xursandman. Qani ketdik…. Qadimgi turkiy tillarda olmoshlar. Kishilik olmoshi-so'zlovchi birligini bildiruvchi olmosh (ko'k turk bitiglarida bänben. Uyg'ur, moniy yozuvlari yodgorliklarida mänmenmin. So'zlovchi ko'pligini bildiruvchi olmosh- biz. Qadimgi turkiy tillarda olmoshlar. Qadimgi turkiy tillarda olmoshlar. O'zlik olmoshi- o'z aslida ''jon'' degani. U ''kishi, shaxs, odam'' ma'nosini ham bildiradi. Misol Irq bitigida o'züη uzun bolzun (Umring uzun bo'lsin). Yozma yodgorliklarda käntü va o'z olmoshlari juft holda kelishi mumkin. Bunda uning ma'nosi o'z-o'zim degani. Misol: Käntü o'zümüni küntä ayda o'ηibiz tidimiz ärsär. (O'z-o'zimizni kundan, oydan yuqori qo'ygan bo'lsak). Qadimgi turkiy tillarda olmoshlar. Olmoshlarning bugungi kundagi ko'rinishi. Olmosh qaysi so'z o'rnida kelsa, qaysi so'zga ishora qilsa uning so'rog'iga javob bo'ladi. Uning sintaktik vazifasini bajaradi. Uning atash ma'nosiga ega bo'ladi. So'z o'rnida: Muhammad darsga kelmadi. U betob ekan. So'z birikmasi o'rnida: Azizda qiziqarli kitoblar ko'p. Karimda ham shundaylari ko'p. Gap o'rnida: Orzum shul: o'chmasin yongan chirog'ing. Endi esa OLMOSHJONning xonadoniga yo'l olamiz. Qani ketdik…. Mana sizga aytgan o'sha fayzli, mashhur xonadon. Bu xonadonda OLMOSHJON aka o'z oilasi bilan baxtli hayot kechirgan. Barcha mustaqil so'z turkumlari, so'z birikmasi va gap o'rnida almashib qo'llanuvchi, ularga ishora qiluvchi ...