9-sinf Fizika ochiq dars ishlanma. Atom yadrosining tuzilishi. Protonlar va neytronlar

Olmazor tumani 15-maktabning fizika o'qituvchisi Hoshimova Gulnozaning ,,Atom yadrosining tuzilishi.Protonlar va neytronlar mavzusida bir soatlik ochiq dars ishlanmasi 9-sinf Ta'limiy:Proton va neytronlar haqida tushuncha hosil qililib ,yadro reaksiyalarini o'quvchi tasavvurida shakllantirish Tarbiyaviy: mavzudan olgan bilimlarini hayotda o'z o'rnida qo'llay bilishini shakllantirish Rivojlantiruvchi:kelajakda o'quvchi bilimini rivojlantirish Darsning maqsadi 1.Darslik.Tarqatma materiallar. Ko'rsatmali vositalar.Kompyuter. Darsda foydalanadigan usul: Muammoli vaziyat , AKT dan foydalaniladi. Darsning jihozi: Darsning borishi: tashkiliy qism.Davomat aniqlanib, o'quvchilar guruhlarga bo'linib, ,,So'z topish o'yini yordamida guruhlar nomlanadi. 1-guruh. ,,Bolinmas degan ma'noni bildiruchi eng kichik zarra ning nomi nima? 2-guruh.Moddaning kimyoviy xossasini o'zida saqlovchi eng kichik zarra ning nomi nima? 3-guruh.Olamdagi eng katta tezlik. 1.Atom so'zini fanga kiritgan olim nomini va ma'nosini ayting? 2.Atom tuzilishi haqida O'rta Osiyolik olimlarning fikrlari haqida nimalarni bilasiz? 3.Atom tuzilishining Tomson modeli nimadan iborat? O'tilgan mavzuni mustahkamlash: 1 1 2 3 AJDODLARIMIZ-FAXRIMIZ Rezerford tajribasi 3008.1871 y-1910.1937 y Yadro fizikasi asoschisi.Asosiy ishlarini radiopktivlik,atom va yadro fizikasiga bag'ishlagan.1899-yilda alfa va betta nurlarini,1900-yilda toriy emanasi- yasini va yarim yemirilish tushunchasini kiritadi.1908-yida G.Geyger bilan birgalik- da asbob yasab alfa-nurlar geliy yadrolari ekanligini isbotladi.1919-yilda 1-marta azotni kislorodga aylantirib, sun'iy yadro reaksiyasini amalga oshiradi. Protonni kashf qilgan. Ersenest Rezerford Yangi mavzu bayoni: Vodorod atomining yadrosi proton deb olinib,p harfi bilan belgilanadi. Ersenest Rezerfordning shogirdi D.Chedvik 1932-yilda neytronni kashf qildi. Yadrodagi protonlar (Z) va neytronlar(N) yig'indisiga massa soni deyiladi va A harfi bilan belgilanadi A= Z + N Proton-neytron modeliga ko'ra atom yadrosi protonlar va neytronlardan tashkil topgan Proton-neytronlar umumiy holda nuklonlar deyiladi. Nuklonlar soni bilan farqlanuvchi bir xil kimyoviy elementning turlari izotoplar deyiladi. ...