9-sinf Biologiya fanidan dars ishlanma. Tirik organizmlarning o'ziga xos xususiyatlari

Reja: 1. Kirish 2. Tirik organizmlarning o'ziga xos xususiyatlari 3. Tiriklikning tuzilish darajalari 4. Hayotning ho'jarasiz shakllari. Viruslar 5. Hayotning ho'jayraviy shakllari. Bakteriyalar 6. O'simliklar dunyosi 7. zamburug''lar dunyosi 8. Hayvonot dunyosi Mavzuning maqsadi: umumbiologik bilimlarning o'ziga xos tomonlari bilan o'quvchilarni yaqindan tanishtirish. Biologiyaning amaliy ahamiyatini batafsil tushuntirish. Tirik organizmlarga xos bo'lgan asosiy belgilar va tirik organizmlarning tuzilish darajalari to'g'risidagi boshlang'ich bilimlarni berish. Jihozlar: ho'jayra, o'simlik va hayvon organizmlariga oid jadval va rasmlar, ilmiy-ommabop kitoblar. Uslubiy tavsiyalar: 1. O'quvchilarning bilim va ko'nikmalarini aniqlash. O'simliklar hamda, hayvonlar haqidagi bilim va ko'nikmalarni tekshirib ko'rish, odam va uning salomatligiga oid tushunchalarni aniqlash (o'qituvchi savol-javob asosida suhbat o'tkazadi). P. Yangi materialni o'rganish. 1. Biologiya - hayot haqidagi fan. U barcha tirik organizmlarning tuzilishi, hayot faoliyati, yashash muhitini o'rganadi (O'qituvchi hikoyasi). 2. Umumiy biologiya umumbiologik qonun va qonuniyatlarni o'rganuvchi kompleks fan. Ularni o'rganish zarurligi amaliy hayot bilan bog'liq (Umumbiologik bilimlar to'g'risidagi o'qituvchining hikoyasi). 3. Biologik nazariyalar va qonuniyatlardan qishloq xo'jaligi, tibbiyot va tabiatni muhofaza qilishda foydalanish (Umumbiologik bilimlarning amaliy ahamiyati haqida o'qituvchining hikoyasi). 4. O'zbekiston Respiblikasida biologiya fanida erishilgan yutuqlar (O'qituvchining suhbati). Tirik organizmlarning o'ziga xos xususiyatlari Mavzuning maqsadi: o'lik va tirik tabiatning eng muhim farqlarini ochib berish. Tirik organizmlarning o'ziga xos xususiyatlari haqidagi tushunchalarni mustahkamlash va umumlashtirish. Xilma-xil tirik organizmlarning ho'jayradan tuzilgan ekanligi, shuningdek, organizmda boradigan eng muhim hayotiy jarayonlar haqidagi bilimlarni rivojlantirishdan iborat. Jihozlar: o'lik va tirik tabiatni aks ettiruvchi rasmlar, organik olamning ayrim vakillari yani, virus, o'simlik, zamburug'', hayvon hamda ho'jaralarning umumiy tuzilishini hamda ayrim hayotiy jarayonlarini aks ettiruvchi sxema yoki jadvallar. Uslubiy tavsiyalar: I. O'quvchilarning bilim va ko'nikmalarini aniqlash. 1. O'lik va tirik tabiat o'rtasidagi o'xshashlik, farq hamda ularda kuzatiladigan o'zgarishlarni mustaqil ravishda yoki guruhchalarga bo'lingan holda misollar bilan bayon etishni tashkil etish va nazorat qilish. 2.O'simlik va hayvonlarni o'rganishda kuzatiladigan hayotiy jarayonlarning muhim ekanligini (O'simlik va hayvon turlari yoki ham jamoalarining hayoti, ularning hayot tarzi, tarqalishi asosida suhbat o'tkazish). II. Yangi materialni o'rganish. 1. Tirik organizmlar haqida tushuncha. O'lik va tirik organizmlarning tashqi muhit bilan aloqasi va ularning natijalari haqida o'qituvchining suhbati. 2.Hujayra tirik organizmlarning tuzilish va funksional birligi ekanligini (Turli o'simlik va hayvon turlari misolida) bayon etish. 3.Tirik organizmlardagi moddalar va energiya almashinuvi, oziqlanish, ajratish, o'sish va rivojlanish, qo'zg'aluvchanlik, o'z-o'zini idora etish, harakatlanish, ko'payish, o'z-o'zini tiklash kabi eng muhim hayotiy jarayonlarni (Botanika va zoologiya kurslarida olgan bilimlari asosida) ifoda etuvchi hikoya. Tiriklikning tuzilish darajalari Mavzuning maqsadi: O'quvchilarda tiriklikning tuzilish darajalari, yani molekuladan boshlab to biosfera darajalarigacha bo'lgan bosqichlarning tuzilmasi ...