6-sinf Botanika dars ishlanma. Adir, tog' va yaylov o'simliklari

ADIR, TOG' VA YAYLOV O'SIMLIKLARI -Ta'limiy: O'quvchilarda adirlar, yaylovlar va tog'lar haqida ta'limni shakllantirish. -Tarbiyaviy: O'quvchilarda axloqiy sifatlarni shaklantirish. -Rivojlantiruvchi: Dars jarayonida bilim va axloqiy fazilatlarni rivojlantirish. Darsning maqsadi: ADIR MINTAQASI. O'zbekiston teritoriyasining dengiz sathidan 500m dan 1200(1400)m gacha bo'lgan joylar adir mintaqasiga kiradi. Respublikamizning barcha tog' etaklari ,chunonchi: Toshkent, Farg'ona, Andijon, Namangan,Samarqand viloyatining ko'p qismini adir mintaqasi tashkil etadi. Relyefining notekisligi, bo'z tuproqdan iboratligi,o'aimliklarning asosiy qismini rang va qo'ng'irbosh o'simliklari tashkil etishi bilan ajralib turadi. O'zbekiston adirlari turli hil o'simliklarga boy. Ko'pgina tekis adirlarda g'alla(arpa,bug'doy,suli)ekiladi. O'zbekistondagi tog'lar, asosan Tyan-Shan va Pomir-Oloy tog' tizmalarida joylashgan. Boshqacha qilib aytganda, tog'lar Farg'ona vodiysi atroflaridaRespublikamiz tog'lari o'simliklar turiga nihoyatda boy. Tog'larda o'rmon hosil qiladigan daraxtlar bilan bir qatorda o'tloqlar va butazorlar ham keng tarqalgan. Tog' o'rmonlari, ayniqsa mevali daraxtlarga juda boy. U yerlarda yong'oq, olma, tog'olcha, doiana, bodom, qatrong'i, nok kabi mevali daraxtlar bilan bir qatorda archa, terak, qayin va kamxastak kabi daraxtlar ham ko'plab uchraydi. O'zbekistondagi tog'larda yong'oq va archadan tashkil topgan o'rmonlar yaqqol ko'zga tashlanadi. Tog'lardagi o'rmonlarning deyarli hammasida ko'plab butalar (na'matak, uchqat, zirk, tobulg'i, irg'ay), ko'p yillik va bir yillik o'tlar o'sadi. Tog' o'simliklari Yaylov (baland tog') mintaqasi 2700-2800 m balandlikdan boshlanadi va u abadiy qorliklar zonasigacha davom etadi. Bu joylarning iqlimi tog' mintaqasiga nisbatan salqin va quruq. Еegi esa qisqa, lеkin ancha issiq bo'ladi. Iyul oyida kunduz kunlari tеmpеratura 25° ga ko'tarilib, kеchalari -5°gacha tushishi mumkin. qishda sovuq -40° atrofida bo'ladi. Iillik еg'ingarchilik 400-600 mm ni tashkil qiladi. Yoz o.ylari ham yomg'ir yog'ib, tеztеz kuchli shamollar esib turadi. Yaylov ...