8-sinf Adabiyot fanidan Oybek hayoti va ijodi dars taqdimot

Oybekning hayoti va ijodi (1905 - 1968) Reja. 1.Oybek hayoti va ijodi. 2.Oybek lirikasi. 3.Oybek poemalari. 4.Oybek - romanist sifatida. 5.Oybek qissalari. Muso ToshMuhammad o'g'li Oybek 1905 yil 10 yanvarda Toshkentning Gavkush mahallasida dunyoga kelgan. Yozuvchining otasi ToshMuhammad aka dastlab buzchi bo'lgan, lekin bu hunar turmush tebratish kuchiga ega bulmay kolganda, u bakkolchilik kilgan. Oybekning tarbiyasi bilan onasi Shaxodat Nazar kizi va bobosi shugullanganlar. Shoir dastlab eski maktabda, sungra «Namuna» maktabida, ta'lim va tarbiya texnikumida ukidi. U 1925 - 1930 yillarda ToshDU ning ijtimoiy fanlar fakultetining iqtisod bo'limida ukidi (1027 - 29 yillarda Sankt - Peterburgdagi xalq xo'jaligi institutida ukib kelgan). Oybek 1935 yilgacha o'zi tugatgan dorilfununda siyosiy iqtisoddan dars berdi. 1935 yilda dars berishni tashlab, til va adabiyot institutida ilmiy xodim bo'lib ishlay boshladi. Katogonlik yillari yozuvchi institutdan xam, Yozuvchilar uyushmasidan xam xaydaldi. Butun umri o'zbek adabiyoti va uning chukkisi - Alisher Navoiy ijodini sevib urgangan Oybek dastlab Navoiy haqida ilmiy makolalar, keyin «Navoiy» lirik dostonini (1936 - 1937) va nixoyat 1942 yilda «Navoiy» romanini yozdi. Oybek O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasida (1945 - 49), Respublika Fanlar akademiyasida (1951 yilgacha) faoliyat yuritdi. O'zbekiston xalq yozuvchisi, Fanlar akademiyasining akademigi bo'lgan shoir 1968 yil 1 iyulda vafot etdi. Oybekning 20-30 yillarda yozilgan kungil sherlari («Kishki okshom», «Erta bahor». «Yoz kechasi», «Kora dengizga», «Kunduz», «Tong», «Dengizda okshom», «Ogochlarning orasidan», «Kuzda», «Yangi oy chikanda», «Bir yutum may kabi», «Adabiyat va umr», «Yuramen toshadi sevinchim», «Namatak», «Oltin sepkilli kop-kora kecha», «Yulduzlar chaman-chaman» kabi) olish mumkin. Oybek kungil sherlarining avj nuqtasi tabiat lirikasidir. Chunki shoirning Vatan, Millat, Xurlik, Til, Kismat, Tarix, Shaxs borasidagi qarashlari kabi ayrim uzak qadriyatlar yugirilmishi zarur bo'lgan intelekti, extiros va ruhi, kayfiyati beixtiyor. Tabiatga bagishlangan asarlariga kushilib okkan, tabiatga muhabbat, intilish tarzida realikka aylangan deyish mumkin. Oybek poemalarida badiiy strukturasiga olib kirgan o'zgarishlari hamda janrning turli ko'rinishlarini vujudga keltirishida o'z ifodasini topadi. Oybek poemalarining obrazlar sistemasi turli taqdir va kismatlarga, yorkin xarakterlar galeriyasiga egaligi bilan ajralib turadi. Bular Dilbar («Dilbar-davr kizi»), Lali, Xolxuja («Uch»), Sogindik, Baxtigul («Baxtigul va Sogindik»), Gulnoz, Madyor («Gulnoz»), Navoiy, Guli («Navoiy «Guli va Navoiy»), Nazmi, Oltinoy, Dilbar, Oyjamol, Gulshan («Kizlar»), Xamza, («Xamza») singari sobit e'tiqodiga, katiy maslagiga ega bo'lgan yorkin kaxramonlar; ular xalq taqdiri, jamiyat hayoti va vokelikning turli xil katlamlarini inkishof etuvchi rang-barang xarakterlaridir. Oybek poemalarida xam jismoniy, xam ma'naviy go'zal kaxramonlar obrazini yaratish ustivorlik qiladi. OYBYeK ROMANIST SIFATIDA. «Kutlug kon». Roman 1938 yil yozida okka kuchirilib bulinadi. 1940 yilda o'zbek tilida nashr etildi. Asar tarixiy roman bo'lib, ...