11-sinf Anton Pavlovich Chexov hikoyasi haqida

ANTON PAVLOVICH CHEXOV HIKOYASI HAQIDA 11-sinf adabiyot darsligi asosida 30-mavzu: Rus adibi A. P. Chexov dunyo hikoyachiligiga katta hissa qo'shgan ijodkorlardan biri sanaladi. Uning hikoyalari qisqaligi, real hayotiy voqealarga asoslangani, shuningdek, o'ziga xos badiiy uslubi bilan ajralib turadi. A. P. Chexov o'z hikoyalarida ulkan tarixiy yoki favqulodda jahonshumul hodisalarni qalamga olmaydi. Balki oddiy rus odamlari qatn ashgan, bir tomondan juda sodda ko'ringan voqealarni qiziqarli bayon qiladi; unga mahorat bilan badiiy bo'yoq beradi. Jumladan, adibning mashhur hikoyalaridan biri bo'lgan «Garov» hikoyasi bankir va yosh huquqshunosning qatl hukmi bilan qamoq jazosi borasidagi ziddiyati asosiga qurilgan. Hikoyada hayotning mazmuni, yoshlik faslining qadri, mol-dunyoning nimaga zarurligiga urg'u beriladi. Hayot hamma vaqt go'zal, ayniqsa, saodatli va fayzli umr har qanday odamning orzusidir. Bunday hayot tarzi uchun faqat cheksiz boylikning o'zigina yetarli emas. Bunday umr uchun dunyoning hamma turdagi kerakli-k eraksiz minglab kitoblarini o'qish ham kamlik qiladi. Muhimi - o'qish. O'qilgan kitoblar ijtimoiy hayot va inson umri bilan bog'lanishi, har qanday odamni kamolot cho'qqisiga olib chiqishi, shuningdek, umr mazmunini teranroq angl ashga yordam berishi lozim. Aks holda, bunday ta'lim va tahsil hayotdan uzilgan bo'ladi. Shu ma'noda hikoyadagi bayonga ko'ra bankirni hamisha boyliklaridan ajralib qolish xavfi ta'qib qiladi. Garov o'ynashning o'zi bema'nilik emasmi? Boshidayoq bankirni shu savol qiynaydi. Savolga o'zicha javob ham topadi: «G'irt bema'nilik bu. Bu narsa kamina tomonidan badavlat kishining shunchaki to'qlikka sho'xligi bo'lsa, huquqshunos tomonidan - pulga o'chlik, boylikka hirs qo'yish, tamom-vassalom» - deb mulohaza yuritadi. Oradan yillar o'tgan sari uning boyliklari kamayib, hatto qarzga botadi. Shunda o'z boyliklari, xususan, ikki million pulini asrab qolish uchun qamoqda o'tirgan huquqshunosni qatl etishni niyat qiladi. «Har holda, yashamoq - o'limdan afzalroq» degan fikrini isbotlash va garovga qo'yilgan pul uchun o'zini o'n besh yillik hibsga mahkum etgan yosh huquqshunos qirq yoshga yetganida hayot mazmunni o'zicha, o'z qarichi bilan o'lchab ko'radi. Ma'lum bir xulosalarga keladi. Shu xulosalarini mahbus qog'ozga tushiradi. Bankir qamoqxonaga kirib, ozib-to'zib qolgan va pinakka ketgan mahbus yonida shu maktubni ko'radi. Bu mulohazalari davomida bir necha marta kitoblarni tilga olib: «Endi kamina o'zimni sizlar ning barchangizdan har jihatdan komil va yetuk ekanligimga ishonch hosil qilmoqdaman» - deb ta'kidlaydi. Dunyoning noz-u ne'matlarini o'tkinchi sanaydi, faqat mol-dunyogina insonni baxtli-saodatli qilmasligini anglab yetadi. Shuning uchun puldan ixtiyoriy ravishda voz kechadi; o'z xohishiga ko'ra oxirgi muddatda qamoqxonadan atayin qochib, garov shartini buzadi. Huquqshunos yozgan maktub bankirga ham ta'sir ko'rsatadi; u o'zidan o'zi nafratlanadi. A. P. Chexovning ushbu «Garov» hikoyasi inson umri, erkin hayot, mutolaa, kitobning foydasi, olingan ilmning hayotga tatbiqi, ...