8-sinf O'zbekiston tarixi dars ishlanma. Muhammad Shayboniyxon Dashti Qipchoq haqida

Dashti Qipchoqdagi siyosiy ahvol. Muhammad Shayboniyxon Dashti Qipchoq haqida 8-sinf O'zbekiston tarixi fani darsligi asosida 2-mavzu XI asrdan boshlab arab va fors manbalarida «Dashti Qipchoq» deb ataluvchi geografik hudud tilga olinadi. 17.06.2020 2 Bu atama Sirdaryoning yuqori oqimi va Tyanshanning g'arbiy yon-bag'irlaridan Dnepr daryosining quyi oqimiga qadar cho'zilgan hududga nisbatan ishlatilgan. Sharqiy Dashti Qip­choqdagi siyosiy vaziyat 17.06.2020 3 XV asrda Jo'jining o'g'li Shaybon naslidan bo'lgan Abulxayrxon (1412-1468) Sharqiy Dashti Qipchoqni egallab, alohida davlatga asos soladi. Tarixiy manbalarda bu davlat «O'zbek ulusi» (o'zbeklar mamlakati) deb ham ataladi. 1431-yilda Xorazmni ham bosib oldi. 1446-yilda Abulxayrxon Sirdaryoning o'rta oqimida joylashgan shaharlar-Sig'noq, Oqqo'rg'on, Arquq, O'zgan va Suzoqni bosib oladi. 17.06.2020 4 O'z davlatining poytaxtini Turadan Sig'noqqa ko'chirdi. Samarqand taxti uchun kurash kuchaygan paytda Abulxayr­xon vaziyatdan foydalanishga harakat qiladi. 1451-yilda o'zidan madad so'ragan temuriyzoda Abu Said Sultonga Samarqand taxtini egallashda yordam berish bahonasida yurish boshladi. 17.06.2020 5 Abulxayrxon katta o'ljalar bilan o'z yurtiga qaytadi. Minnatdorchilik tariqasida Abu Said Sulton Ulug'bekning qizi Robiya Sultonbegimni Abulxayrxonga xotinlikka beradi. Abulxayrxon keyin ham bir necha bor Movarounnahr ishlariga aralashdi. 17.06.2020 6 Shu orqali u Movarounnahrda borgan sari o'z nufuzining ortishiga erisha olgan. Abulxayrxon tomonidan tuzilgan davlat 40 yil yashadi. 1468-yilda Abulxayrxon vafot etishi bilanoq, bu davlat parchalanib ketdi. Muhammad Shayboniyxon 17.06.2020 7 Muhammad Shayboniy Abulxayrxonning farzandi Shohbudoq Sultonning o'g'li edi. Shohbudoq Sultondan ikki o'g'il qolgan: Muhammad Shayboniy va Mahmud Sulton. Muhammad Shayboniy 1451-yilda tug'ilgan. Shayboniyning bobosi Abulxayrxon saroyida ham turkiylar odatiga ko'ra tug'ilgan go'dakka ikki ism qo'yish urf bo'lgan. Ismlarning birinchisi islomiy (arab), ikkinchisi esa turkiy bo'lgan. 17.06.2020 8 ...