10-sinf Jahon tarixi dars ishlanma. 1918 - 1939 yillarda Italiya va Ispaniya

ISPANIYA REJA 1. Ispaniyaning geografik o'rni 2. Davlat tuzumi 3. Boshqaruv shakli 4. Konstitutsiyasi,davlat ramzlari 5. Siyosiy partiyalari 6.Qaysi tashkilotga a'zo 7.O'zbekiston bilan munosabati Ispaniya Ispaniya Qirolligi (Reino de Espana) - Yevropaning jan.g'arbida, Pireney ya.o.da joylashgan davlat. O'rta dengizdagi Balear (shu jumladan Pitius), Atlantika okeanidagi Kanar o.lari, Afrikaning shim. qirg'og'idagi Seuta va Melilya sh.lari va unga yondosh Veles-de-la-Gomera, Alusemas, Chafarinas o.lari ham I.ga qaraydi. Mayd. 504,75 ming km2. Aholisi 40,037 mln. kishi (2001). Ma'muriy jihatdan o'z hukumati va parlamentiga ega bo'lgan 17 muxtor regionga, ular, o'z navbatida, 50 viloyat (provincia)ra bo'linadi. Poytaxti - Madrid sh. Davlat boshlig'i - qirol (1975 y. 22 noyab.dan Xuan Karlos 1), uning huquqi konstitutsiya bo'yicha cheklangan. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni Bosh korteslar (parlament) amalga oshiradi. Korteslar ikki palata - deputatlar kongressi va senatdan iborat. Ijrochi hokimiyatni hukumat amalga oshiradi. Hukumat raisini qirol siyosiy partiyalar va par-lamentning ikkala palatasi raislari b-n maslahatlashib tayinlaydi. Davlat tuzumi I. - parlamentli monarxiya. Amaldagi konstitutsiyasi 1978 y. 6 dek.dagi milliy referendumda ma'qullangan, o'sha yili 29 dek.dan kuchga kirgan; . Industrial-agrar mamlakat. Sanoat i.ch. qajmi jihatidan G'arbiy Yevropada 5-o'rinda, rivojlangan mamlakatlar o'rtasida 8-o'rinda turadi. Yalpi ichki mahsulotda sanoatning ulushi 23%, q.x. ulushi 3,5%, xizmat ko'rsatish sohasining ulushi esa 60 % dan ortadi. Ba'zi subtropik va bogdorchilik mahsulotlarini yetishtirish va eksport qilishda dunyoda oldingi o'rinlarda turadi. DAVLAT RAMZLARI Va Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari I.da 500 dan ko'proq siyosiy partiya va jamoat tashkiloti ro'yxatga olingan. Asosiy partiyalari: Xalq partiyasi (1989 y. yanv.gacha Xalq uyushmasi), 1976 y.da tuzilgan; I. sotsialistik ishchi partiyasi, 1879 y.da tuzilgan; I. kommunistik partiyasi, 1920 y.da tuzilgan; Basklarning millatparvar partiyasi, 1993 y.da tuzilgan; Kataloniya demokratik konvergensiyasi, 1974 y.da asos solingan; Valensiya ittifoqi. Kasaba uyushma birlashmalari: mehnat-kashlar umumiy ittifoqi, 188 y.da tuzilgan; Ishchilar kasaba uyushma birlashmasi, 1960 y.da asos solingan; Ishchi komissiyalari, 1956 y.da tuzilgan. Qishloq xo'jaligi Asosiy tarmoq dehqonchilik, q.x. mahsuloti qiymatining yarmiga yaqini uning ulushiga to'g'ri keladi. Mamlakat maydonining 71% da dehqonchilik qilinadi. I.da vino (dunyoda 3-o'rin) tayyorlanadi, sitrus mevalar (apelsin hosili bo'yicha Yevropada 1-o'rin, yiliga 3 mln. tonna), bug'doy (ekin maydonining 20%), sholi (dunyoda eng yuqori hosildorlik: ga dan 60-70 sentner), bodom, tamaki, paxta, qand lavlagi, sabzavot (ekin maydonining 69%), kungabokar yetishtiriladi. Oliy nav zaytun yog'i i.ch.da dunyoda l-o'rinda turadi (yiliga 400 ming t dan ziyod). Ispaniya tashqi iqtisodiy aloqalari Chetga mashinasozlik (kema va avtomobillar), q.x. va oziq-ovqat sanoati mahsulotlari (sitrus mevalar, meva-sabzavot konservalari, vino, zaytun yog'i) chiqaradi. Savdo-sotikdagi asosiy mijozlari: ...