11-sinf Jahon tarixi dars ishlanma. 1991 - 2017 yillarda janubi-sharqiy Osiyo mamlakatlari

Osiyo mamlakatlari OSIYO MAMLAKATLARI Qirg'iziston (Qirg'izcha. Кыргызстан - Ruscha. Кыргызстан), Qirg'iz Respublikasi (Qirg'izcha. Кыргыз Республикасы - Ruscha. Кыргызская Республика) - O'rta Osiyoning shimoli-sharqida joylashgan davlat. Poytaxti - Bishkek shahri. Qirg'iziston BMTning a'zosidir. Mamlakat shimolida Qozog'iston, g'arbida O'zbekiston, janubi-g'arbida Tojikiston va janubi-sharqida Xitoy Xalq Respublikasi joylashgan. Qirg'iziston aholisi bugungi kunda 5 milliondan kishidan ortiq. Uning 66,9% qirg'izlar, 14,14% o'zbeklar, 10,65% ruslar va 8,31% boshqa turli millat vakillari tashkil qiladi. Umuman mamlakatda 80 dan millat va elat vakillari istiqomat qiladilar. ozog'iston yoki Qozog'iston Respublikasi (qoz. Қазақстан, Қазақстан Республикасы) - Ma'muriy jihatdan 14 viloyat, viloyatlar audan (tuman)larga bo'linadi. Poytaxti - Ostona shahri. BMT a'zosi. Qozog'istonning katta shaharlari Olmota, Chimkent, Qarag'andi , Taraz, Aqto'be. Er maydoni bo'yicha (2 mln 724,9 ming km²) jahonda 9-o'rinda turadi. Beshta davlat bilan chegaradosh, Shimol tarafida Rossiya bilan - 6 467 km, janubida - Turkmaniston - 380 km, O'zbekiston - 2 300 km va Qirg'iziston - 980 km, sharqida - Xitoy bilan - 1 460 km chegaradosh. Umumiy quruqlik chegarasining uzunligi - 13392,6 km[5]. G'arbiy tarafida Kaspiy dengizi va janubida Orol dengizi suvlari yuvib turadi[6]. Tojikiston (tojikcha. Тоҷикистон), Tojikiston Respublikasi (tojikcha. Ҷумҳурии Тоҷикистон) - O'rta Osiyoning janubi-sharqida joylashgan davlat. Maydoni 142 ming km2. Aholisi 8,205,400 kishi (2014). G'arbiy va shimoli-g'arbiy tomonidan O'zbekiston bilan, shimoliy tomonidan Qirg'iziston, sharqiy tomonidan Xitoy bilan va janubiy tomonidan Afg'oniston davlatlari bilan chegaradosh. Poytaxti - Dushanbe shahri. Ma'muriy jihatdan Tog'li Badaxshon muxtor viloyati, 2 viloyat va 45 tumanga bo'linadi. Tojikistonning dengizga chiqish imkoniyati yo'q. Tojikiston Prezidenti Emomali Rahmon. Bosh Vazir Oqil Oqilov. Turkmaniston (turkmancha. Türkmenistan), Turkmaniston Respublikasi (turkmancha. Türkmenistan Respublikasy) - O'rta Osiyoning jan.g'arbida joylashgan davlat. Mayd. 488,1 ming km². Aholisi 5,113 mln. kishi (2013). Poytaxti - Ashxobod sh. Ma'muriy jihatdan 5 viloyatga, viloyatlar etrap (tuman )larga bo'linadi. O'zbekiston (rasman: O'zbekiston Respublikasi) - O'rta Osiyoning markaziy qismidagi mamlakat. O'zbekistonning poytaxti - Toshkent shahri. Davlat tili - O'zbek tili. Maydoni - 448,900[4] km2. Aholi soni (2012) - ↗30,183,400[5] . Pul birligi - so'm. O'zbekiston Respublikasi 12 ta viloyat va Qoraqalpog'iston Respublikasidan iborat. O'zbekiston - mustaqil, xalqparvar, dunyoviy, konstitutsiyaviy davlat. Mamlakatning rasmiy tili O'zbekcha. O'zbekiston MDH, BMT, YXHT, va SHHT a'zodir. Sovetlar davrida bu hududga O'rta Osiyo va Qozog'iston atamasi qo'llanilgan. Lekin, 1991 yilda mustaqillikka erishilgandan keyin, ham ushbu davlatlar, ham horijiy davlatlar Markaziy Osiyo atamasini qo'llana boshlashdi. 1992 yilda besh davlat rahbarlari rasmiy uchrashuvida Markaziy Osiyo atamasini qabul qilishdi. Hozirda, bu atama dunyo hamjamiyati tomonidan qabul qilingan. Aksariyat halqaro tashkilot va tadqiqot institutlarida, Markaziy Osiyo bo'limlari ...