6-sinf Texnologiya. Texnologiya va konstruksiyalash elementlari. Buyumlarni tayyorlash. loyihalash, o'lchash, rejalash, biriktirish, pardozlash

6-sinf Texnologiya (o'g'il bolalar) Tayyorladi: Ichki ishlar vazirligi ixtisoslashtirilgan maktab-internati texnologiya fani o'qituvchisi Shakirov Elyor Boribayevich TEXNIKA VA KONSTRUKSIYALASH ELEMENTLARI. BUYUMLARNI TAYYORLASH: LOYIHALASH, O'LCHASH, REJALASH, BIRIKTIRISH, PARDOZLASH O'LCHASH ASBOBLARI Mashina va mexanizmlarning bir bo'lak ashyodan yasalgan qismlari detallar deb ataladi. Mashina va mexanizmlardagi detallar ikki guruhga bo'linadi. Ko'p mashinalarda qo'llanadigan detallarni umumiy detallar, ayrim mashinalardagina qo'llanadigan detallarni esa maxsus detallar deyiladi. KONSTRUKSIYALASH ELEMENTLARI Umumiy detallar (vintlar, gaykalar, boltlar va hoka'zolar) mashinaning qismlarini biriktirish uchun, (vallar, tishli g'ildiraklar, yulduzchalar, shkivlar va hoka'zolar) harakatni uzatish uchun xizmat qiladi. Bolt - olti qirrali yoki kvadrat shakldagi boshchali o'zak bo'lib, uning bir qismi gaykani burab qo'yish uchun rezbalangan bo'ladi. Shpilka - ikki uchi rezbalangan o'zak bo'lib, uning bir uchi valning asosiga burab kiritiladi, ikkinchi uchi mustahkamlanadigan detalning teshigidano'tkaziladi va unga gaykani burab qo'yiladi. Ba'zi hollarda detallar ikki uchiga gayka buraladigan shpilka bilan mustahkamlanadi. KONSTRUKSIYALASH ELEMENTLARI Gayka - rezba ochilgan teshikli detallar va u rezbali biriktirishga xizmat qiladi. Vint - rezbali va boshchali o'zak ko'rinishidagi mustahkamlovchi detal bo'lib, uning rezbali qismi detallardan birining ichidagi rezbaga burab kiritiladi. KONSTRUKSIYALASH ELEMENTLARI Val - mashinaning detali bo'lib, burovchi momentni o'z o'qi bo'yicha ko'chirish uchun, shuningdek, u bilan birga tanlanadigan detallarni tutib turishuchun mo'ljallangan o'zi bilan birga yoki o'z atrofida aylanadigan detallarni tutib turishi va burovchi momentni uzatmasligi bilan valdan farqlanadi. KONSTRUKSIYALASH ELEMENTLARI Shkiv - tasmali uzatmaning keng g'ildirak ko'rinishidagi detaldir. Podshipnik - vallar, o'qlar erkin aylanishini ta'minlaydigan tayanchning qismidir. Ishlash prinsipiga ko'ra sirpanish podshipniklari va dumalash podshipniklari bo'ladi. KONSTRUKSIYALASH ELEMENTLARI Tishli g'ildirak - tishli mexanizmning bo'g'inidir. U tishlarning ...