7-sinf Jahon tarixi Xitoy IV-X asrlarda dars taqdimot

Xitoy (IV-X Asrlarda) 7-sinf Jahon tarixi darsligi asosida 13-mavzu Xitoyning birlashishi. Xan quldorlik imperiyasi II asrda inqirozga uchrab, uning o'rnida 3 ta mustaqil: Vey, Shu va U davlatlari vujudga keladi. Mamlakatni cheklanmagan hokimiyatga ega bo'lgan Suy sulolasi (589-618) vakili boshqargan Mamlakat viloyatlari orasidagi iqtisodiy aloqalarni mustahkamlash, Xuanxe va Yanszi daryolari oralig'idagi hududlarni savdo-sotiq munosabatlariga tortish maqsadida - Buyuk kanal quriladi. Xitoyning shimoli-g'arbidagi mahalliy hokimlardan biri Li Yuan 618-yilda taxtni egallab Tan sulolasiga (618-907) asos soladi. Imperator Li Yuan Tan imperiyasi boshqaruvi davrida Xitoydagi barcha yerlar davlatniki deb e'lon qilinadi. Mamlakatning barcha hududlarida dehqonlarga kichik-kichik yer maydonlari ijaraga beriladi. Har bir xonadonga o'z bog'ida mevali daraxtlardan tashqari, tut o'stirish majburiy etib qo'yiladi. Manbalarda Loyan Buyuk kanali qurilishiga 2 million, Buyuk Xitoy devorini qurish va ta'mirlashga 1 milliondan ortiq kishi jalb etilgani haqida yozilgan. Shaharlar, hunarmandchilik va savdo. Dengiz va daryo portlarida, xomashyo serob joylarda, savdo hunarmandchilik yuksalib, yangi shaharlar vujudga keladi. VII-VII asrlarda Xitoyda tog'-konchilik sohasi, chinni va sopol buyumlar ishlab chiqarish ham yuksalgan. Xitoyda VII asrdan yagona pul - syanning joriy etilishi ham iqtisodiy yuksalishga xizmat qilgan. Tan sulolasi davridagi tanga Zarb qilingan tangalarning o'rtasida to'rtburchak teshigi bo'lib, u pulni ipga tizishga mo'ljallangan edi. Tashqi siyosat. Tan sulolasi hukmronligi davrida Xitoy Turk xoqonligiga qarshi urushlar olib boradi. Imperator qo'shinlari 640-yilda Buyuk Ipak yo'li ustida joylashgan Gaochan davlatini mag'lub etadi. Koreyaga qarshi 668-yilda boshlangan urush, uning poytaxti Pxenyanning olinishi bilan yakunlanadi. VII-VII asrlarda Xitoy faol tashqi siyosat olib borib, Turk xoqonligi, Arab xalifaligi, Vizantiya, Yaponiya va Hindiston bilan savdo diplomatik aloqalar ...